Content area
Full Text
ÖZET
Bu çalismanin amaci Azerbaycan, Kazakistan, Kirgizistan, Tacikistan ve Özbekistan'in kent nüfus büyüklüklerinin dagilimlarinin Sovyet Birligi ve sonrasi dönemde farklilik gösterip göstermedigini Zipf Kanunu çerçevesinde analiz etmektir. Bu amaçla ülkelerin sosyalist dönemde ve sonrasinda kent nüfus verileri kullanilarak farkli yillari kapsayan yatay kesit verilerine dayali Zipf regresyon analizi yapilmistir. Analiz sonuçlarina göre Azerbaycan ve Özbekistan disinda kalan diger üç ülkede ekonomik sistemlerin farklilasmasi kent nüfus büyüklerinin dagiliminda dikkate deger degisikliklere sebep olmamistir.
Anahtar Kelimeler: Kent büyümesi, Zipf kanunu, orta asya ülkeleri.
ABSTRACT
The aim of this paper is to analyze whether there is a difference in city size distribution of Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, and Uzbekistan between in the era of socialism and in the post-era of socialism within the framework of the Zipf's law. Cross section data analysis is used for both periods in these countries to estimate Zipf's law. Empirical results show that different economic systems have not caused remarkable changes in the city size distribution of analyzed countries except Azerbaijan and Uzbekistan in the periods of socialism and post-socialism.
Keywords: City's growth, Zipf's law, central asian countries.
(ProQuest: ... denotes formulae omitted.)
(ProQuest: ... denotes non-US-ASCII text omitted.)
1. GIRIS
Kentlerin nüfus dagilimi açisindan Zipf kanunu (Zipf, 1949), iktisattaki ya da genel olarak sosyal bi- limlerdeki en dikkat çekici ampirik bulgulardan biri- dir (Gabaix, 1999b: 739). Zipf kanununa göre bir ülke ya da bölgedeki yerlesim yeri (kentler, kasabalar vb.) nüfus büyüklüklerinin siralamasi ile bu yerlesim yer- lerinin nüfuslari arasinda ters orantili bir iliski bulun- maktadir. Bu kanuna göre kentler en yüksek nüfusa sahip olandan en az nüfusa sahip olana dogru 1'den baslayarak siralanirsa, bu siralamanin logaritmasinin Y ekseninde, ilgili yerlesim yerlerinin nüfus büyüklük- lerinin logaritmasinin X ekseninde yer aldigi bir gra- fikte, egimi -1 olan bir dogru elde edilecektir. Bu tab- lodan çikan sonuç, en yüksek nüfuslu ikinci yerlesim yerinin nüfusunun en yüksek nüfuslu birinci yerlesim yerinin nüfusunun 1/2'si, üçüncünün nüfusunun bi- rincinin 1/3'ü, dördüncünün nüfusunun birincinin 1/4'ü kadar oldugu ve bu siralamanin böylece devam edecegi seklindedir.
Kent nüfus büyüklükleri ile siralamalari arasin- da Pareto dagilimina uyan bir iliski oldugu literatür- de ilk kez Auerbach (1913) tarafindan belirtilmistir (Ioannides&Overman, 2003; Nitsch, 2005; Soo, 2005). Daha sonra Zipf kanununa adini veren çalismasinda Zipf (1949), sehirlerin nüfus büyüklügü dagiliminin Pareto katsayisinin 1'e...