Content area
Full Text
Özet
Osmanli Devleti'nde özellikle Tanzimat Fermani sonrasinda baslayan süreçte ülkede demokratiklesme ça balari dikkati çek mektedir. Bu dönemde, toplumun farkli kesimlerini yönetime katma yoluyla, toplumsal birlik ve yönetimin mesruiyeti temin edilmeye çalisilmistir. Ge rek Osma nli D evleti döneminde gerekse Cumhuriyet döneminde çok partili hayata geçis denemeleri yapilmis olsa da, bu süreç istikrarli bir sekilde yürütülememistir. Toplumun yö netimin uygulamalarina karsi olan tepkisi, ülkenin içine girdigi ekonomik darbogaz basta olmak üzere birçok iç ve dis faktör çok p artili demokratik haya ta geçisi zorunlu kilmistir. Bu çalismada 1946 yilinda, Türkiye'de çok partili hayata geçisi zorunlu kila n iç nedenler analiz edilmeye çalisilmistir.
Anahtar Kelimeler: Türk Siyasal Hayati, Çok Partili Hayat, D emokratiklesme, Türk Demokrasisi
Analysis of Internal Factors to Transition of Multi-Party Life in Turkey
Abstract
It was observed in the management of Ottoman Empire that some steps towards democracy were taken du ring the process starting after the period of "Imperial Edict of Gülhane". By adding different sections of society, the government tried to ensure social union and the legitimacy o f government. Even though some attemps were made from both the Ottoman Empire and Republican period in order to transit to multi -party, this process couldn't be carried out in consistent manner. With the rea ctions against the government's applications comi ng from inside and outside of the country a nd the country's deepened economic problems forced to tra nsition to multi-party democracy. In this work the inner fa ctor that forced the government in 1946 has been tried to analyze.
Keywords: Turkish Political Life, Multi-Party System, Democratization, Turkish D emocracy
1. Giris
Osmanli Devleti'nde 19. yüzyildan 20. yüzyila kadar geçen dönemde önemli degisim ve dönüsümler yasanmistir. Osmanli kimligini insa etmek ve ülkenin bölünmesini engellemek için atilan en önemli adimlardan birisi de halkin temsilcilerinin de içinde oldugu meclisler olusturmakti. Yerelde farkli kesimlerin temsilcilerini içine alan meclislerin açilmasi demokrasiye giden yolda atilmis ilk adimlardan ve özellikle Tanzimat ve Mesrutiyet dönemi siyasal kültürün olusmasi açisindan önemli dönüm noktalarindan birisi olarak degerlendirilebilir.
Türkiye'de çok partili hayata geçis denemelerinin ilk örneklerinin, özellikle II. Mesrutiyet sonrasinda görülmesi mümkündür. II. Mesrutiyet sonrasi dönemde, farkli fikirleri savunan partiler kurulmus ve faaliyetlerini sürdürmüstür. Fakat bu dönem fazla uzun sürmemis ve Ittihat ve Terakki Cemiyeti'nin baskici uygulamalari ile sona ermistir.
...