Content area
Full Text
W swym pejoratywnym wydzwieku - definiowanym przez religie ksiegi, ale tez i mniej wplywowe systemy religijne - ezoteryka1 i okultyzm2, en masse, sa nacechowane negatywnie. Powszechnie laczy sie je z ciemnoscia, mroczna strona ludzkich zachowan, przekraczaniem nienaruszalnego, przeznaczonego dla kaplanów sacrum, obcowaniem z elementami wyzszej swiadomosci poprzez na przyklad wykonywanie budzacych odraze rytualów, wzywanie sil ciemnosci, medytacje itd. Jednakze tradycja ezoteryczna nie jest w zadnym razie monolitem, wyraznie rysuje sie w niej pewna dychotomia: sciezka prawej i lewej reki3. W zachodniej tradycji ezoterycznej4 sformulowanie "sciezka lewej reki" (LeftHand Path) ma stosunkowo mloda proweniencje. Jej ukonstytuowanie w przestrzeni jezykowej opisujacej ciemna strone ezoteryki zachodniej zawdzieczamy tlumaczeniu sanskryckiego okreslenia vama marga5 sciezka lewej reki) odnoszacego sie do jednego z nurtów tantry hinduskiej, a dokonanego przez Helene Blawatska (1831-1891). Poniewaz tantra hinduska odrzucala ascetyzm i hierarchie kaplanska braminów wraz z systemem kastowym, poddawana byla permanentnym atakom ze strony konserwatywnych przywódców religijnych jako praktyka niegodna ortodoksyjnych wyznawców. W Indiach byla zatem postrzegana jako sciezka przekraczania utartych schematów, niejako kontrofensywa w stosunku do przyjetych od wieków ról i zalozen (ale nie jako kult zla, a taki poniekad wymiar przybiera to okreslenie w ezoteryce zachodniej).
Przeniesienie sformulowania "sciezka lewej reki" na grunt zachodni i polaczenie go z ciemna strona rzeczywistosci dokonalo sie niemal automatycznie - w symbolice Zachodu strona lewa byla najczesciej wiazana z wszelka negatywnoscia, zlem i mocami piekielnymi. Dla przykladu wspomnijmy jedynie, ze na sredniowiecznych przedstawieniach sadu ostatecznego Jezus wskazuje prawa reka na niebo, a lewa na pieklo6. W tym konstrukcie ideowym "sciezka lewej reki" zostala zatem uznana za tradycje wykorzystujaca w swym aparacie poznawczym wszelkie sily kojarzone ze zlem i ciemnoscia. Stephen Edred Flowers twierdzi ponadto, iz "sciezka lewej reki" to ogólne okreslenie wspólczesnych ruchów religijnych lokujacych sie w zachodniej tradycji...