Taklamakan Çölü’nün Güney Vahalarındaki Kırsal Uygur Topluluğu Düğün Ritüellerinde Görülen Cinsiyet Rolleri

Abstract

Sosyologlar cinsiyet terimini genellikle bedenin erkek ya da dişi olarak tanımlamasına neden olan anatomik ve fzyolojik farklılıkları ifade etmek için kullanırlar. Toplumsal cinsiyet ise tersine erkek ve dişiler arasındaki toplumsal ve kültürel farklılıklarla ilgilidir (Giddens 2009). Cinsiyet doğal bir kategori olarak görülmekte birlikte cinsiyet rolleri bir kültürdeki normatif erkeklik ve kadınlık tarifyle kaçınılmaz biçimde birbirine bağlıdır. Birey kadın veya erkek rolleri yerine getirerek sosyal dünyaya katılır. Kadın ve erkek rolü verili olarak toplumda yer almaz, inşa edilirler. Kadının ve erkeğin bu rolleri toplumsal cinsiyetini ortaya çıkartır. Toplumsal cinsiyeti Virginia Clarke ve Victoria Braun üç faklı bağlamda değerlendirir. Bunlar doğal olarak toplumsal cinsiyet, yetiştirilmenin sonucu olarak toplumsal cinsiyet ve toplumsal bir kurgu olarak toplumsal cinsiyettir (Clarke ve Braun 2012). Bu çalışmada Çin Uygur Özerk Bölgesi (Doğu Türkistan olarak da bilinmektedir) Taklamakan Çölünün Güneyindeki Uygurların evlilik pratiklerinde ortaya çıkmış olan cinsiyet rolleri ve bunun çağdaş Uygur toplumu içindeki erkek ve kadının rol ve statüsü üzerindeki etkisini ele alacağız.

Alternate abstract:

Sociologists have distinguished between sex and gender. Sex refers to whether a person is considered female or male, based on the kind of body they have. Gender describes the idea and practices that constitute femininity and masculinity. This paper describes gender roles through the wedding practices among Uyghurs communities in Xinjiang and the extent to which these have affected the role and status of men and women in contemporary Uyghur society. Modern marriage among Uyghur, and the procedures adopted in choosing partners, have changed radically since 1980. Changes such as these are easy to observe. However, traditional ideals continue to form the coexistence of traditional gender models and modern ideals. This paper examines the roots of gender roles in traditional culture as seen through wedding rituals, and will then return to a consideration of the contemporary.