Content area
Full Text
ÖZ
Ekonomik yaşamın ihtiyacı ve küresel gelişmelerle birlikte 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Şubat 2011'de kabul edilerek Temmuz 2012 de yürürlüğe girmiştir. Kar dağıtımı ve temettü konusu gerek TTK ve gerekse vergi kanunlarında yer alan düzenlemelerle önemini hep korumuştur. Özellikle Sermaye Piyasası Kanununa tabi olmayan şirketlerde de kar payı avansı uygulaması 6102 sayılı yasa ile ekonomik yaşamımızda yerini almıştır. Çalışmamız kar payı avansının; TTK ve Vergi kanunları yönünden uygulanması anlatılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Sözcükler: Kar, Avans Kar Payı, Yedek Akçe, temettü,
1-GİRİŞ
Eski Türk ticaret kanunda Kar payı avans dağıtımı ile ilgili hükümlere yer verilmemesi nedeni ile yer almayan avans kar payı dağıtımı 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunundan önce sadece halka açık Anonim şirketlerde 2499 Sayılı Sermaye piyasası kanunun 15. Maddesinde yer almakta idi.6102 sayılı Türk Ticaret kanun 509. maddesinde ilk defa kar payı avans dağıtımından bahsedildi ve kapsama Halka açık olmayan şirketlerinde kar payı avans dağıtımından yararlanacağı ve bunun şartlarının Gümrük ve Ticaret bakanlığı tarafından çıkartılacak bir tebliğ ile düzenleneceği belirtilmiştir. Öncelikle kar payı nedir? Kar payı dağıtılabilecek kalemler nelerdir? Kısaca onlara deyinelim daha sonra kar payı ile kar payı avansı arasındaki farkları nelerdir. Kar payı avans dağıtımın şartları ve vergi uygulaması ile devam edelim.
2-TÜRK TİCARET KANUNU AÇISINDANKAR PAYI AVANS DAĞITIMI;
TTK' nun 507 maddesine göre; Her pay sahibi, kanun ve esas sözleşme hükümlerine göre pay sahiplerine dağıtılması kararlaştırılmış net dönem kârına, payı oranında katılma hakkını haizdir. Şirketin sona ermesi hâlinde her pay sahibi, esas sözleşmede sona eren şirketin mal varlığının kullanılmasına ilişkin, başka bir hüküm bulunmadığı takdirde, tasfiye sonucunda kalan tutara payı oranında katılacağı, Esas sözleşmede payların bazı türlerine tanınan imtiyaz haklarıyla özel menfaatler saklı olduğu ve Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olduğunu belirtmektedir. Buna göre Anonim ve limited şirketlerde;
1- Kanun ve esas sözleşme hükümlerine göre pay sahiplerine dağıtılması kararlaştırılmış net dönem karına,
2- Şirketin sona ermesi halinde ise esas sözleşmede sona eren şirketin mal varlığının kullanılmasına ilişkin başka bir hüküm bulunmuyorsa tasfiye sonucu kalan tutara payı oranında katılma hakkına sahiptir.
Kar payı ile tasfiye payı esas sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kâr ve tasfiye payı pay sahibinin sermaye payı için şirkete yaptığı ödemelerle orantılı olarak hesap edilir.
Kar payı ile tasfiye payı esas sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kâr ve tasfiye payı pay sahibinin sermaye payı için...