Content area
Full Text
Özet
Bu araştırmada öfke düzeyi ve ifadesini açıklamaya yönelik yeni yaklaşımlardan faydalanarak, cinsiyetler arası farklılıkları da ortaya koyabilecek, aracı bir model oluşturulması hedeflenmiştir. Buna göre; erken dönem uyumsuz şemaların bağlanma ile öfke düzeyi ve ifadesi arasındaki aracı rolüne yönelik bir model şekillendirilmiş ve bu modelde cinsiyet ve bağlanma figürü farklılıklarına da yer verilmiştir. Bu kapsamda araştırmaya 17-28 yaş arasında 444 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Ebeveyne ve Arkadaşlara Bağlanma Envanteri, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 ve Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği verilmiştir. Hem kadın hem de erkek katılımcılar için bağlanma (anne ve baba) ile öfke (sürekli öfke, öfke içe, öfke dışa ve öfke kontrol) arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü olduğu doğrulanmıştır. Cinsiyet farklılıklarına ek olarak araştırma modelinde bağlanma figürleri açısından ortaya çıkan farklılıklar dikkat çekmiştir. Buna göre kadınlar ve erkeklerde öfkenin ifade edilmesinde ve düzeyinde farklı şemalar etkili olurken bu şemaların anne ve baba bağlanma düzeylerinden farklı olarak etkilendikleri bulunmuştur. Sonuçlar hem öfkenin bağlanma ve şemalar aracılığıyla açıklanabilmesi açısından hem de uygulamaya katkıları açısından tartışılmıştır.
Anahtar kelimeler: Bağlanma, erken dönem uyumsuz şemalar, sürekli öfke, öfke ifade tarzları
Abstract
This study aimed to establish a mediation model in light of current approaches for understanding trait anger and anger expression. Accordingly, the mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between attachment and trait anger and anger expression was tested by considering gender and attachment figure differences. Four hundred and forty-four university students with ages ranging from 17 to 28 participated in the study. Participants filled out Parental and Peer Attachment Scale Short Form, Young Schema Questionnaire - Short Form 3, Trait Anger and Anger Expression Scales and a demographic data form. The mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between attachment (mother and father) and anger (trait anger, anger in, anger out and anger control) was found to be significant for both male and female participants. Separate mediation analyses for both genders and different attachment figures have also drawn attention to the noticeable differences in results. Consequently, these analyses revealed that different schemas were found to be effective in the expression of anger and trait anger in men and women, and attachment figures of mother and father influenced these schema scores differently. Results of the study...