Content area
Full Text
Özet
Bu arastirmanin amaci, düsünce üretim performansi üzerinde iraksak ve yakinsak düsünme görevlerinin etkisini degerlendirmektir. Denekler, mümkün oldugunca çok sayida verilen sözcük çiftlerinin benzerlikleri (yakinsak görev) veya farklihklariyla (iraksak görev) ilgili sözcükleri 10 dakika içinde yaratmaya yönlendirildikten sonra, çiftler halinde nominal (paylasmama) ve etkilesim (paylasma) kosullarinda beyin yazimi modeline (Paulus ve Yang, 2000) uygun bir beyin firtinasi yöntemiyle düsünceler üretmislerdir. Tüm denekler çiftler halinde iraksak-iraksak, iraksak-yakinsak (karma) ve yakinsak-yakinsak düsünme kosullarina seçkisiz olarak atanmislardir. Iraksak düsünme kosuluna atanan çiftler, yakinsak ve karma kosullarda bulunan çiftlere göre daha fazla düsünce üretmislerdir. Ayrica, etkilesim çiftlerinin nominal çiftlere göre daha fazla düsüncesi bulunmaktadir. Bu bulgular, bilissel uyarilma ve eslestirme aciklamalari isigi altinda tartisilmaktadir.
Anahtar kelimelen: Iraksak ve yakinsak düsünme, bilissel uyarilma, eslestirme, beyin firtinasi
Abstract
The aim of the current study was to assess the influence of convergent and divergent tasks on the idea generation performance. The participants were randomly instructed to generate as many words as they could come up with on the either similarities (convergent task) or differences (divergent task) for the given dual words within the 10 minutes and then brainstormed as dyads in either nominal (nonsharing) and interactive (sharing) condition in a brainwriting paradigm (Paulus & Yang, 2000). All participants as dyads were randomly assigned to either divergent-divergent, divergent-convergent, or convergent-convergent thinking conditions. The dyads in the divergent thinking condition generated more ideas than those in the convergent and mixed thinking conditions. Interactive dyads had also higher number of ideas than nominal ones. These findings were discussed in the lights of the cognitive stimulation and matching perspectives.
Key words: Convergent and divergent thinking, cognitive stimulation, matching, brainstorming
Gruplarda ve takimlarda yaratici düsüncelerin üretilmesi çesitli alanlarda yeni programlarm ve teknolojilerin gelisimi için büyük önem tasimaktadir. Grup beyin firtinasi, Osborn'un (1957) ilk kitabmdan sonra, günümüzde özellikle örgütlerde yaratici düsünceleri üretme yöntemi olarak yaygm bir cekilde kullanilmaktadir (Parries, 1992; Paulus, 2000; Paulus ve Brown, 2003; Paulus, Dzindolet, Dugosh, Coskun ve Putman, 2002; Sutton ve Hargadon, 1996). Osborn (1957) orgiitlerde düsüncelerin önceden elestirilmesinin ya da degerlendirilmesinin yaraticihgi engelledigini iddia etmistir. Bu iddiasmi temel alarak, grup üretkenligini veya yaraticiligini artiran dört beyin firtinasi kurali gelistirmistir: (1) elestiri yapmaktan kaçinm; (2) akliniza gelen tüm seyleri söyleyin; (3) kaliteye önem vermeden çok sayida düsünce üretin ve (4) olusan düsünceleri gelistirmeye...