Bir İdeal Kent Felsefesi Olarak Ütopya ve Bir Ütopya Denemesi Olarak "Bayburtopia"

Headnote

Öz

Kent gibi bazı kavramlar vardır ki insanların hayati önem verdikleri konuların ortak ilgi alanını oluşturur. Başka bir anlatımla kent sadece mimarinin, mühendisliğin değil en az bunlar kadar ekonominin, ahlakın, felsefenin ve dinin temel ilgi alanlarından biri olarak geçmişten günümüze değin önemini korumuştur. Kentler sadece korunma, barınma mekânları değildir, insanın kendini gerçekleştirme, ahlaki olgunluğunu tamamlama açısından vazgeçilmez öneme sahiptir. İnsanlar önce kentleri, sonra da kentler insanları inşa eder. Çalışma, bir yönü ile bu karşılıklı ilişkiden hareketle geliştirilen Ütopyacı geleneği konu edinmektedir. Antik Yunan'dan Modern döneme kadar ortaya konulan ütopyacı gelenekten yola çıkarak Bayburt üzerinden mütevazı bir ütopya denemesine teşebbüs edilmektedir. Sonuç olarak Ütopyacı geleneğin, modası geçmiş ve hayaller silsilesi olmadığı, Bayburt özelinden hareketle Türkiye'de kent sorunlarının çözümü için alternatif bir yol olabileceği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Ütopya, Thomas More, Kent, Bayburt.

Makale Türü: Araştırma Makalesi

Abstract

There are some concepts such as the city that create the common domain of the subjects that people care about. In other words, the city has retained its importance from the past to the present not only as much as architecture, engineering, but also as one of the main areas of interest of the economy, morality, philosophy and religion. Cities are not only places of protection and shelter, but they also have an irrevocable significance for self-realization and moral maturity of the people. First people build cities, then cities build people. The study deals with the utopian tradition developed from one aspect of this mutual relationship. Starting from the utopian tradition of the ancient Greeks until the modern period, it is attempted to make a modest experiment over Bayburt. As a result, it is emphasized that the utopian tradition has become outdated and the vista is gone, but Bayburt may become an alternative way to solve urban problems in Turkey.

Keywords: Utopia, Thomas More, City, Bayburt.

Article Type: Research Article

1. GİRİŞ

Kavram olarak 16. yüzyılda Thomas More tarafından keşfedilen Ütopya, bir olgu olarak Antik Yunan felsefesinin ana damarlarından biridir ve hatta en özel ilgi alanıdır. Platon'un Devlet'i ve Aristo'nun Politikası'nın ana teması erdemli yaşamdır. Siyaset (politika) kentle ilgili şey demektir. Buna göre erdemin ana rahmi, siyasetin şekillendiği kentsel dünyadır. Kısaca Antik Yunanın önemli filozofları "öyle bir kentsel yaşam (düzen) üzerinde düşünüp bunu hayata geçirelim ki bu yaşam dünyasına...