Content area
Full Text
ÖZ
İkinci el eşya, çeşitli formlarda satışa konu olmaktadır. Bu eşyalar kimi zaman, sokaklarda motorlu olmayan araçlarla halk arasında eskici olarak bilinen insanlar aracılıǧıyla, belki son yirmi yıldır bir işyeri açarak ikinci el eşya alıp satan kişiler aracılıǧıyla, günümüzde ise online satış platformları üzerinden vergi mükellefiyeti olmayan gerçek kişiler aracılıǧıyla alım satıma konu olan eşyalardır. Makalemizde, yukarıda belirtilen formlarda ikinci el eşya satan üç gruptaki gerçek kişilerin vergi mevzuatı karşısındaki durumlarına deǧineceǧiz. Konuya deǧinirken ikinci el eşya ve hurda ayrımını belirtip, T.C. Gelir İdaresi Başkanlıǧı ve ilgili birimlerince verilmiş özelgelerden tarafımızca seçilmiş olanlarına, idarenin konuya bakışını belirtmek açısından yer vereceǧiz.
Anahtar Sözcükler: İkinci El Eşya, Hurda, Vergi Muafiyeti,
1. 193 SAYILI GELİR VERGİSİ KANUNU ve DİĞER İLGİLİ MEVZUAT KAPSAMINDA İKİNCİ EL EŞYA SATIŞI YAPANLARIN STATÜSÜ
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Vergiden Muaf Esnaf başlıklı 9uncu maddesinde; Ticaret ve sanat erbabından aşaǧıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.
1-Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir iş yeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler (Giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, deǧeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit iş yerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar hariç) ;
7. (5766 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle eklenen bent, Yürürlük: 01.07.2008)Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak üzere, bir işyeri açmaksızın kendi nam ve hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlara veya tekrar işleyenlere satanlar;
Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Vergisine tâbi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine baǧlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf muaflıǧından faydalanamazlar" hükmü yer almıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanun'unun 37'nci maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doǧan kazançların ticari kazanç olduǧu belirtildikten sonra, ticari kazancın, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve Gelir Vergisi Kanun'unda yazılı gerçek veya basit usullere göre tespit edileceǧi hükme baǧlanmıştır. Kanun'un 51'inci maddesinde basit usulün hududu gösterilmiş olup, söz konusu maddenin verdiǧi yetkiye dayanılarak çıkartılan 30.01.1992 tarih ve 92/2683 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bazı türdeki emtiaları alıp satan gerçek kişilerin gerçek usulde vergilendireceǧi belirtilmiştir. Söz konusu hüküm aşaǧıdaki şekildedir:
"Madde 1: Her...