Wykorzystanie koncepcji Acemoglu i Robinsona do oceny Lewiatanów w krajach Europy Środkowo‑Wschodniej w długim okresie

Abstract

Celem artykułu było wykorzystanie następujących pojęć z koncepcji Darona Acemoglu i Jamesa Robinsona: despotyczny, realny, papierowy i poskromiony Lewiatan, do oceny stanu demokracji, siły rządów i mobilizacji społecznej w Europie Środkowo‑Wschodniej w długim okresie. W badaniu uwzględniono: Polskę, Czechy, Słowację (przed 1993 r. Czechosłowację), Węgry, Rumunię i Bułgarię. Na podstawie analizy historycznej wyodrębniono typy Lewiatanów w okresie międzywojennym, w czasach komunizmu i transformacji. W najnowszym okresie (XXI wiek) wykorzystano do tego osiem indeksów demokracji i wolności, które mierzą i oceniają jakość rządzenia, stan instytucji i potencjał kapitału społecznego w sześciu krajach Europy Środkowo‑Wschodniej. Sprawdzono przydatność tych indeksów do oceny, czy i kiedy danemu krajowi udało się poskromić Lewiatana.

Alternate abstract:

The main objective of the paper is to use the following terms of Daron Acemoglu and James Robinson – Despotic, Real, Paper, Shackled Leviathans – to check and evaluate the state of democracy, governance and social power in Central and Eastern European Countries (CECCs). Six states were included in the study: Poland, Czechia, Slovakia (before 1993 Czechoslovakia), Hungary, Romania and Bulgaria. Based on a historical analysis, Leviathan types were identified in the interwar period, communism, and the transition time. In the most recent period (the twenty‑first century), eight democracy and freedom indices were presented, which take into account the quality of governance, the state of institutions and the potential of social capital in the six CEECs. The usefulness of these indices for assessing whether (and when) a country managed to shackle Leviathan were checked.