SİCİLL-İ AHVÂL DEFTERLERİNE GÖRE SÜRMENE DOĞUMLU DEVLET MEMURLARININ BİYOGRAFİLERİNE DAİR BİR DEĞERLENDİRME (1879-1909)

Abstract

Bu çalışmada, Osmanlı İmparatorluğu’nda memurluk vazifesini üstlenmiş devlet adamlarının biyografilerini içeren Sicill-i Ahvâl Defterlerinden tespit edilen Sürmene doğumlu devlet adamlarının hayat hikayeleri ele alınmıştır. Bu bağlamda, Sürmene kâza merkezi ile kâzanın idari yapısı içerisinde bulunan köylerde doğmuş yirmi beş memur tespit edilmiştir. Çalışmada bu memurların doğum yılları ve yerleri, şöhretleri, isimleri, lakapları, unvanları, eğitim durumları, vazifelendirildikleri görevler, aldıkları maaşlar, başarılarından dolayı almış oldukları ödül ile usulsüz girişimler neticesinde haklarında verilen cezalara dair bilgiler aktarılmıştır. Ayrıca babalarının isim, şöhret, unvan ve icra etmiş oldukları son görevlerine dair bilgilere yer verilmiştir. Kayıtlarda geçen bu tür bilgiler imkanlar dahilinde değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu çerçevede yürütülen çalışmada, Sürmene doğumlu memurların sosyal kökenleri, eğitim durumları, istihdam sahaları, başarı ile yasadışı girişimleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda Osmanlı Arşivinde yer alan Dâhiliye Nezareti Sicill-i Ahvâl Defterleri, Memur Sicil Zarfları ve Şûrâ-yı Devlet Sicillerinden istifade edilmiştir. Ayrıca araştırmada inceleme eserlerden de yararlanılarak bu alanda literatüre katkı sağlanması hedeflenmiştir.

Alternate abstract:

This study addressed the life stories of Sürmene-born statesmen identified in Sicill-i Ahvâl Defterleri (Ottoman Employment Record Books) containing the biographies of state officials who occupied the civil servant position in the Ottoman Empire. In this respect, 25 civil servants who were born in downtown Sürmene and villages located within the administrative domain of Sürmene town were identified. The study presented information about these civil servants’ birth dates, birthplaces, reputations, names, nicknames, titles, and education levels as well as duties assigned to them, salaries earned by them, rewards granted to them due to their achievements, and penalties imposed on them because of their wrongful initiatives. Besides, information about their fathers’ names, reputations, and titles as well as the last duties conducted by their fathers was given. Such sort of information included in the records was evaluated within the context of available means. The study performed in this framework endeavored to unveil Sürmene-born civil servants’ social origins, education levels, areas of employment, achievements, and illegal initiatives. To this end, the Employment Record Books of the Ottoman Ministry of Interior, Civil Servant Record Envelopes, and Şûrâ-yı Devlet Sicilleri (Ottoman State Council Records) in Ottoman archives were utilized. The research targeted to contribute to the relevant literature in the field also by making use of review studies.