Content area
Full Text
Hier wonen en daar plegen?
Sociale grenzen en locatiekeuze
Christianne de Poot, Floor Luykx, Henk Elers en Chantal Dudink
Diverse Amerikaanse criminologen stellen dat daders bij de keuze van een geschikte pleeglocatie onder meer worden beïnvloed door sociale grenzen tussen verschillende woongebieden. Zij spreken van een sociale grens als er flinke etni- sche verschillen bestaan tussen bewoners van aanpalende wijken. Zo veronder- stelt Pettiway (1982) dat de grenzen tussen de sterk gesegregeerde gebieden in
Milwaukee zowel door blanke bewoners uit blanke wijken als door zwarte bewo- ners uit zwarte wijken als een psychologische barrière worden ervaren. Hij veron- derstelt dat deze barrières het ruimtelijke gedrag van de bewoners beïnvloeden en dat dit ten grondslag ligt aan het feit dat criminaliteit vaker binnen dan tussen etnische groepen wordt gepleegd (vergelijk ook Rengert, 2004).
Noch in de Verenigde Staten, noch daarbuiten is empirisch onderzoek verricht naar de invloed van sociale grenzen op locatiekeuzen van daders. In dit artikel beschrijven we een eerste verkennend onderzoek op dit gebied. Hoewel er in
Nederlandse steden veel minder scherpe etnische grenzen bestaan dan in Ame- rikaanse steden, veronderstellen we dat ook in Nederland sociale grenzen kun- nen worden geïdentificeerd. Wijken kunnen namelijk op veel meer dan alleen hun etnische samenstelling van elkaar verschillen. Wij zullen eerst het begrip sociale grens verder conceptualiseren en uiteenzetten waarom we verwachten dat sociale grenzen de locatiekeuzen van daders beïnvloeden. Vervolgens gaan we na of het zinvol is het onderzoek naar sociale grenzen voor Nederland verder uit te werken.
Hiertoe onderzoeken we in een klein gebied of we sociale grenzen kunnen identi- ficeren en of deze grenzen van invloed zijn op het pleegverkeer in dit gebied.
Sociale grenzen
In de sociologie wordt het begrip sociale grens gebruikt voor uiteenlopende ver- schillen tussen mensen of groepen mensen: raciale verschillen, etnische ver- schillen, taalverschillen, leeftijdsverschillen, geslachtsverschillen, verschillen in opleiding, koopkracht, status, leefstijl. Volgens Weber (1922, 236) kunnen feitelijk alle in het oog springende verschillen tussen groepen mensen aanleiding zijn tot sociale uitsluitingspraktijken en dus tot het ontstaan van sociale grenzen. Of deze sociale grenzen zich ook ruimtelijk manifesteren, is een andere vraag. Zoals gezegd is in Nederland vermoedelijk geen sprake van de scherpe etnische grenzen die zich in Amerikaanse steden manifesteren, maar evenals in Amerika blijken mensen...