Bilateral Intracranial Subdural Haematoma Occurring after Spinal Anaesthesia: A Case Report/Spinal Anestezi Sonrasi Gelisen Bilateral Intrakranial Subdural Hematom: Olgu Sunumu

Headnote

ABSTRACT

Intracranial subdural haematoma occurring after spinal anaesthesia is very uncommon but is a serious complication that can be fatal if treatment is not administered. Cerebrospinal fluid (CSF) leakage originating from a dural puncture may cause haemorrage by dehiscence of the meningeal vessels. In this article, a case of a subdural haematoma following spinal anaesthesia is presented. Subdural bleeding should be considered in cases of a headache occurring after spinal anaesthesia.

Keywords: Anaesthesia, spinal, subdural haematoma

Received: 09.11.2011 Accepted: 15.05.2013

ÖZET

Spinal anestezi sonrasi gelisen intrakranyal subdural hematom, seyrek rastlanan ve gerekli tedavisi yapilmadigi takdirde öldürücü olabilen ciddi bir komplikasyondur. Ponksiyon sonrasi gelisen dural zedelenme nedeniyle meydana gelen beyin omurilik sivisi (BOS) sizintisi, meningiyal damarlarda yirtilmaya ve böylece kanamaya yol açmaktadir. Bu yazida spinal anestezi sonrasi bilateral intrakranial subdural hematom gelisen bir vaka sunulmaktadir. Spinal anestezi yapilan vakalarda medikal tedaviye ragmen devam eden bas agrisinda subdural hematom akilda tutulmalidir.

Anahtar Kelimeler: Anestezi, spinal, subdural hematom

Gelis Tarihi: 09.11.2011 Kabul Tarihi: 15.05.2013

Giris

Subdural hematomlar genellikle dural sinüsler ve korteks arasindaki venlerin yirtilmasi veya direkt dural sinüslerin zedelenmesi sonucu olusur (1). Subdural hematomlarin etyolojisinde en sik travma yer alir. Serebral atrofi, antikoagülan kullanimi, yas ise predispozan faktörlerdir. Spinal anestezi sonrasi gelisen intrakranial subdural hematom ise nadir görülen fakat iyi tanimlanmis bir durumdur (2). Ancak bilateral intrakranial subdural hematoma ait literatürde çok az sayida yayin bulunmaktadir (3). Spinal anestezinin en yaygin komplikasyonu bas agrisidir. Dura zedelenmesi sonucu ortaya çikan bas agrisi genellikle postural olup, sivi alimi ve yatak istirahati ile yaklasik olarak 2 günde geçmektedir. Ancak bas agrisi uzun süre devam ediyorsa akla subdural hematom (SDH) gibi intrakranyal hadiseler gelmelidir (4). Bu olgu sunumunda spinal anestezinin nadir bir komplikasyonu olan bilateral intrakranial subdural hematomlu bir vakayi sunduk.

Olgu Sunumu

Yirmi sekiz yasinda bayan hasta acil servise siddetli bas agrisi ve bulanti-kusma sikayetleri ile basvurdu. Hastadan onam alinmistir. Hastanin öz geçmisinden 1 hafta önce spinal anestezi ile dogum yaptigi ve dogum sonrasi bas agrisi, bulanti sikayetinin basladigi, gün geçtikçe sikayetlerinin arttigi ögrenildi. Hasta kendi hekimine basvurdugunu, kendisine istirahat, analjezik ve bol sivi almasi önerildigini ancak tüm bu tedavilere ragmen bas agrisinin geçmedigini belirtti. Hastanin yapilan muayenesinde GKS14 (E3M6V5), suuru uykuya meyilli, ajite, koopere ve oryanteydi. Hastada lateralizan bulgu tespit edilmedi. Öyküsünde travma, koagülopati ve anti-koagülan ilaç kullanimi olmayan hastaya çekilen kranial MRG'de bilateral frontotemporoparietal bölgede sivama tarzinda subdural hematom tespit edildi (Resim 1-3). Beyin ve Sinir Cerrahisi tarafindan konsülte edilen hasta gerekli medikal tedavisi planlanarak beyin cerrahisi servisine yatýrýldý. Hastaya yattýðý müddetçe analjezik, antienflamatuar tedavi dýþýnda ek bir tedavi verilmedi. Takiplerinde gün geçtikçe þikayetlerinin gerilediðini belirten hasta yatýþýnýn 5. gününde þifa ile taburcu edildi.

Tartýþma

Spinal anestezi sonrasi gelisen intrakranial subdural hematomun en sik rastlanan semptomu bas agrisi olmakla birlikte kusma, görme kaybi, epileptik nöbetler, kulak çinlamasi ve isitme kaybi gibi semptomlar da görülebilmektedir (4, 5). Spinal anestezi sonrasi gelisen bas agrisi girisimden sonraki ilk 2 hafta içerisinde baslayabilir. Ancak olgularin yaklasik %90'inda ilk 3 günde basladigi bildirilmistir (6). Bas agrisinin nedeni olarak dural zedelenme sonucu günde 250 mL BOS kaçagi olmasi ve bunun da BOS basincinin düsmesine neden olmasi gösterilmektedir (7). Dura ponksiyonu sonrasi gelisen bas agrisi ile subdural hematomun neden oldugu bas agrisini ayirmak zor gibi görünse de iyi bir anamnez, fizik ve nörolojik muayene ile rahatça intrakranial bir hadiseden süphelenip gerekli radyolojik yöntemle tani konulabilmektedir. Bas agrisinin 5 günden uzun sürmesi, istirahat ve medikal tedaviye ragmen devam etmesi subdural hematomu destekleyen bulgular arasindadir (8, 9). Koagülasyon bozuklugu, kadin cinsiyet, ileri yas, atrofik beyin, beyin tümörü ve serebrovasküler hastaliklarin varligi subdural hematomun görülme sikligini artirmaktadir (7). Bizim vakamizda hastanin kadin olmasi disinda herhangi bir risk faktörü tespit edilmemistir. Spinal anestezi sonrasi gelisen subdural hematomun tedavi semasi bellidir. Kalinligi 5 mm'nin üstünde olan hematomlarda ve ilerleyici nörolojik defisiti olan hastalarda cerrahi tedavi önerilirken, 5 mm'nin altinda olan hematomlar siklikla spontan olarak rezorbe oldugu için bu hastalara konservatif tedavi yeterli görülmektedir (10). Bas agrisi içinse erken yapilan epidural kan yamasinin en etkili tedavi yöntemi oldugu bilinmekle birlikte istirahat, kafein ve analjezik tedavisi de mutlaka önerilmelidir (5, 8).

Sonuç

Spinal anestezi sonrasi dirençli ve uzamis bas agrisinda intrakranial hematomun olabilecegi akilda tutulmalidir. Acil servise basvurmasi muhtemel olan bu hastalara gerekli radyolojik yöntemlerle erken tani konmasi hasta ve hekim için hayati önem arz etmektedir.

Conflict of Interest

No conflict of interest was declared by the authors.

Peer-review: Externally peer-reviewed.

Author Contributions

Concept - A.I., Ö.A; Design - A.I.; Supervision - A.I., H.K.; Funding - A.I.; Materials - A.I.; Data Collection and/or Processing - A.I., Ö.A., H.K.; Analysis and/or Interpretation - Ö.A.; Literature Review - A.I., Ö.A., H.K.; Writer - A.I., Ö.A.; Critical Review - A.I., H.K.

Çikar Çatismasi

Yazarlar herhangi bir çikar çatismasi bildirmemislerdir.

Hakem degerlendirmesi: Dis bagimsiz.

Yazar Katkilari

Fikir - A.I., Ö.A; Tasarim - A.I.; Denetleme - A.I., H.K.; Kaynaklar - A.I.; Malzemeler - A.I.; Veri toplanmasi ve/veya islemesi - A.I., Ö.A., H.K.; Analiz ve/veya yorum - Ö.A.; Literatür taramasi - A.I., Ö.A., H.K.; Yaziyi yazan - A.I., Ö.A.; Elestirel Inceleme - A.I., H.K.

References

Kaynaklar

1. Azzarelli B. Neuropathology of the central nervous system: Trauma, Cerebrovascular Disease, Infections, Demyelinating, Neurodegenerative, Nutritional and Metabolic Disorders. H.Hunt Batjer - Christopher M. Loftus (ed), Textbook of neurological surgery, cilt 1, Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2003: 207-33.

2. Pavlin DJ, McDonald JS, Child B. Acute subdural hematoma: an unusual sequela to lumbar puncture. Anesthesiology 1979; 51: 338-40. [CrossRef]

3. Slowinski J, Szydlik W, Sanetra A, Kaminska I, Mrowka R. Bilateral chronic subdural hematomas with neurologic symptoms complicating spinal anesthesia. Reg Anesth Pain Med 2003; 28: 347-50. [CrossRef ]

4. Kelsaka E, Sarihasan B, Baris S, Tur A. Subdural hematoma as a late complication of spinal anesthesia. J Neurosurg Anesthesiol 2003; 15: 47-9. [CrossRef]

5. Yildirim B, Çolakoglu S, Atakan TY, Büyükkirli H. Intracranial subdural hematoma after spinal anesthesia. Int J Obstet Anesth 2005; 14: 159-62. [CrossRef]

6. Turnbull DK, Shepherd DB. Post-dural puncture headache: pathogenesis, prevention and treatment. Br J Anaesth 2003; 91: 718-29. [CrossRef ]

7. Isik B, Yigit N, Kordan AZ, Kardes Ö, Özköse Z. Postspinal bilateral intrakranyal subdural hematom (olgu sunumu) Marmara Medical Journal 2005; 18: 135-9.

8. Saha D, Saika S, Bhattacharya D, Joseph T, Mukherjee P: Chronic subdural hematoma following spinal anesthesia a case report. Indian J Anesth 2004; 13: 312-48.

9. Suess O, Stendel R, Baur S, A. Schilling, M. Brock: Intracranial hemorrhage following lumbar myelography. Case report and rewiev of the literature. Neuroradiology 2000; 14: 211-42. [CrossRef ]

10. Vaughan DJ, Stirrup CA, Robinson PN. Cranial subdural haematoma associated with dural puncture in labour. Br J Anaesth 2000; 20: 518-84. [CrossRef ]