İhracat Potansiyeli Haritası ve Akıllı İhracat Robotunun Karşılaştırılması

Abstract

İhracat pazar seçiminin hangi kriterlere dayanılarak yapılacağı konusunda yazında çok sayıda model olsa da bu modellerin pek çoğunun ampirik olarak test edilmediği görülmektedir. Uluslararası Ticaret Merkezi’nin geliştirdiği İhracat Potansiyeli Haritası (Export Potential Map -EPM) aracı ve T.C. Ticaret Bakanlığı’nın geliştirdiği Akıllı İhracat Robotu (AİR) çok sayıda işletmeyi yönlendirme potansiyeline sahip olduğu için bu iki aracın doğru pazarları tahmin etme gücünün test edilmesi oldukça önemlidir. Bu araştırmada Türkiye örnekleminde rassal olarak seçilen 350 ürün için bahsi geçen araçların yönlendirdiği ülkelere bir sonraki yılda yapılan ihracatlar değerlendirilerek yönlendirmelerin doğruluğu test edilmiştir. Boylamsal olarak tasarlanan araştırmada nicel yöntemler kullanılmıştır. Sonuç olarak AİR’in uluslararası pazar fırsatlarını belirleme konusunda EPM’den daha başarılı olduğu görülmektedir. Ancak ortalamalar göz önünde bulundurulduğunda yönlendirilen ülkelerin yaklaşık yarısının ortalamanın altında bir performans sergilediği, bu nedenle de gerek AİR gerekse EPM’nin dikkatli kullanılması gerektiği görülmektedir. İhracat verilerindeki güvenilirlik problemi ve ihracat pazarı seçimindeki olası subjektivite nedeniyle benzer araştırmaların farklı veri ve tasarımlarla yapılması önerilmektedir.

Alternate abstract:

There are many models in the literature on the criteria on which export market selection should be made. However, most of these models have not been tested empirically. Since the Export Potential Map (EPM), developed by the International Trade Center, and the Smart Export Robot (Akıllı İhracat Robotu – AİR), developed by the Turkish Ministry of Commerce, can direct many businesses, it is very important to test their prediction power of export opportunities. In this research the prediction power of these tools tested with 350 randomly selected products in the Turkish sample. Quantitative methods were used in the longitudinally designed research. Results show that Smart Export Robot is more successful than Export Potential Map in identifying international market opportunities. However, when the averages are considered, it is seen that approximately half of the referred countries perform below average, and therefore, both AIR and IPR should be used carefully.