Afflictive Effect of Squirting Cucumber: Isolated Uvular Oedema due to Complication of a Herbal Medicine/Aci Kavunun Aci Etkisi: Bitkisel Tedavi Komplikasyonunu Içeren Izole Uvular Ödem

Headnote

ABSTRACT

Ecballium elaterium, whose juice is used for the symptomatic treatment of rhinosinusitis in folk medicine, has been reported as causing significant allergic reactions including upper airway oedema. Due to its strong anti-inflammatory effects, the juice is widely used by people in the eastern Mediterranean region. A 57 year old healthy man presented to the emergency department with dysphagia and severe uvular oedema. He had dripped the juice of Ecballium elaterium intranasally for the symptomatic treatment of his rhinosinusitis, which was caused by an allergic reaction and presented with dysphagia and dyspnea. Emergency physicians should be familiar with the adverse effects of herbal remedies, which have been frequently used in folk medicine.

Keywords: Ecballium elaterium, rhinosinusitis, emergency department

Received: 06.02.2012 Accepted: 03.04.2012

ÖZET

Suyu halk tibbinda rinosinüzitin semptomatik tedavisinde kullanilan Ecballium elaterium ile ilgili olarak, içinde havayolu ödeminin de oldugu bazi ciddi alerjik reaksiyonlar bildirilmi§tir. Meyvenin suyu, gûçlû antiinflamatuar etkilerine bagli olarak, dogu akdeniz bölgesinde ya^ayan insanlar tarafindan yaygin kullanilir. Elli yedi ya§inda saglikli erkek, acil servise yutma gûçlûgû ve ciddi uvula ödemi ile ba§vurdu. Hasta, semptomatik rinosinüzit tedavisi için Ecballium elaterium meyvesinin suyunu burun yoluyla damlatmi§, bu da nefes darligi ve yutma gü^ügü ile sonuçlanan alerjik bir reaksiyona neden olmu§tu. Acil tip hekimleri, halk tibbinda sikça kullanilan bitkisel ilaçlarin yan etkilerine a§ina olmalidirlar.

Anahtar Kelimeler: Ecballium elaterium, rinosinüzit, acil servis

Geli§ Tarihi: 06.02.2012 Kabul Tarihi: 03.04.2012

Giri§

Bilimsel adi Ecballium elaterium olarak geçen ve halk arasinda cirtatan, aci dülek, e^ek hiyari, ^eytan kelegi, yabani kavun olarak da bilinen aci kavun, Cucurbitaceae ailesine mensup bir bitki türüdür (1). Meyvesi oval yapida, 3-5 cm çapinda, sari-ye^il renkte, üzeri tüylü ve Akdeniz cografyasi ile Anadoluda yaygin olarak yeti^en bir bitkidir (2, 3).

Halk tababetinde en yaygin kullanilma sebebi kronik sinüzit tedavisinde suyunun burun deliklerinden bir-iki damla ^eklinde uygulanmasi olsa da; hepatit tedavisinde ve kulak agrisinda suyu lokal olarak, hemoroid tedavisinde ve idrar inkontinansinda ise kökleri yutularak kullanilmaktadir (1).

Meyvenin suyu, halk arasinda tedavi amaçli olarak genellikle dilüe edilerek kullanilir. Uygun dilüsyon yapilmamasi hayati tehdit eden alerjik reaksiyonlara yol açabilir (4). Bizim sundugumuz vaka da kronik sinüzit için nazal yolla ecballium elaterium'un meyvesinin suyunu kullanan ve buna bagli ciddi uvula ödemi geli§mi§ olan bir olgudur.

Olgu Sunumu

Elli yedi ya^inda erkek hasta acil servise yutma gûçlûgû, bogazda takilma hissi ve nefes darligi yakinmalariyla ba^vurdu. Hastanin hikayesinde kronik sinüziti oldugu ve buna bagli son günlerde burun tikanikligi ve burun akintisi ^ikayetlerinde arti§ oldugu ögrenildi. Ôzgeçmi^inde kronik sinüzit di^inda bilinen hastaligi ve ilaç kullanimi olmayan hastanin, öncesine ait alerjik reaksiyon öyküsü de yoktu.

Hasta ba^vurusundan önce sinüzitle ilgili yakinmalarina iyi geldigi ve burun tikanikligini açacagi dü^üncesiyle, her iki burun deliginden altear damla aci kavun meyvesinin suyundan seyreltme yapmaksizin damlatmi§ti. Hikayesinden, aci kavun meyvesini burun tikanikligi için ilk kez kullandigi ve kullanimini çevresinden duydugu ögrenildi.

Hastanin fizik muayenesinde genel durumu iyi, vital bulgulari stabildi. Kan basinci 140/90 mmHg, nabzi 84 atim/dakika, solunum hizi 18/dakika olarak saptandi. Bunlarla birlikte burun ve farinks duvarinin hiperemik görünümde oldugu, uvulasinin belirgin ödemli oldugu izlendi (Resim 1), bronkospazmi ve ürtikeryal döküntüleri yoktu. Hastanin diger sistem muayenelerinde herhangi bir anormallige rastlanmadi.

Bakilan böbrek fonksiyon testleri ve kan elektrolit degerleri normal sinirlar içinde gelen hastaya, aralikli olarak toplam 200 mg metilprednizolon, 50 mg difenhidramin ve 100 mg ranitidin intravenöz yoldan; 0.3 mg adrenalin intramusküler yoldan uygulandi, 4 L/dk oksijen verildi. On iki saat boyunca acil serviste izlenen hasta, yutma gûçlûgûnûn ve uvula ödeminin gerilemesi üzerine acil servisten önerilerle taburcu edildi.

Tartiçma

Ecballíum elateríum, içerigindeki aktif madde elaterin araciligiyla etki gösteren gûçlû purgatif ajani içeren bir bitkidir. Elaterin, muköz membranlarda su geçirgenliginde yaptigi degi^iklikler nedeniyle akciger ödemi ve asit tedavisinde kullanilmi§tir. Bitki bu nedenle, Akdeniz toplumlarinda sinüzitin semptomatik tedavisinde tercih edilen bir "halk ilaci"dir (2). Yillarca güvenle kullanilmi§ olmasina ragmen, allerjiye yatkin ki^ilerde hayati tehdit eden dil, dudak ve uvular ödeme yol açabilir (5). Olgumuzda öncesine ait bilinen allerji öyküsü olmamasina kar^in, belirgin uvula ödemi geli§mi§ ve bu da yutma gûçlûgûne yol açmi§tir.

Literatürde olgu sayisi bakimindan en geni^ seri olan Kloutsos ve ark.'larinin (5) yapmi^ olduklari retrospektif çali^manin sonuçlarina göre, kliniklerine dört yillik süre içinde ecballium elaterium maruziyeti sonrasinda ba^vuran 42 hastanin 20'sinde uvular ödem tespit edilmi^tir. Dil, agiz mukozasi ve periorbital bölgede de anjiyoödem tablosu izlenmekle birlikte, uvular ödemi olan hastalarda ödemin diger yumu^ak doku yapilarina ilerlememi^ oldugu izlenmi^tir; sistemik reaksiyon görülmemi^tir. Hastamizda da önde gelen semptom uvular ödeme bagli yutma gûçlûgûdûr, yapilan muayenesinde diger dokularda alerjik reaksiyon belirtileri izlenmemi^, sistemik anaflaktik reaksiyon geli^memi^tir.

Böbrek yetmezligi gibi sistemik komplikasyonlar, genellikle bitkinin içerdigi alkaloid resinler ve glikozitlere baglanmi^tir (4). Hastamizda böbrek fonksiyonlarinda herhangi bir anormallik saptanmami^ olmakla birlikte, Ecballíum elateríum'a bagli ciddi renal ve kardiyak toksisite belirtilerinin gösterildigi yayinlar da mevcuttur (6).

Ecballíum elateríum ile ilgili olgu sunumu ^eklindeki literatür kaynaklari, geli^en reaksiyonun bitkisel toksine kar^i alerjik bir durum oldugunu i^aret etmektedir. Bu vakalarda uvular ödem, dil ödemi gibi lokal sayilabilecek komplikasyonlarla birlikte, izole periorbital ödem gibi daha uzak dokulardaki immün reaksiyonlara rastlamak da mümkündür (7). Buna kar^in kronik sinüzit tedavisi nedeniyle ecballium elaterium meyvesinin suyunu kullanan bir olguda lokal nekrotik reaksiyon geli^tigini öne süren bir yayin da mevcuttur (2). Ecballíum elateríum'un lokal toksik etkilerinin incelenmesi için daha geni£ sayida olgularin bulundugu çali^malara ihtiyaç vardir.

Sonuç

Solunum sikintisi ve yutma güçlügü ile acil servise ba^vuran hastalarda, alerjik doku reaksiyonlarina neden olabilecek lokal bitkisel ajanlarin kullanimi sorgulanmali ve oral mukozalarin muayenesi dikkatle yapilmalidir. Acil tip hekimleri, halk arasinda yaygin kullanilan bitkisel tedavi yöntemlerinin yan etkilerine a^ina olmalidirlar.

Çikar Çati^masi

Yazarlar herhangi bir çikar çati^masi bildirmemi^lerdir.

References

Kaynaklar

1. Kültür S. Medicinal plants used in Kirklareli Province (Turkey). J Ethnopharmacol. 2007; 111: 341-64. [Crossref ]

2. Eken C, Özbek K, Yildirim CK, Eray O. Severe uvular edema and nasal mucosal necrosis due to Ecbalium elaterium (squirting cucumber): an allergic reaction or direct toxic effect? Clin Toxicol (Phila) 2008; 46: 257-8. [Crossref ]

3. Pekdemir M, Yildiz M, Durukan P. Ecbalium elaterium'a bagli uvular ödem geli§mi§ bir olgunun geç ba§vurusu. Tr J Emerg Med 2005; 5: 196-8.

4. Satar S, Gokel Y, Toprak N, Sebe A. Life-threatening uvular angioedema caused by Ecbalium elaterium. Eur J Emerg Med 2001; 8: 337-9. [Crossref]

5. Kloutsos G, Balatsouras DG, Kaberos AC, Kandiloros D, Ferekidis E, Economou C. Upper airway edema resulting from use of Ecbalium Elaterium. Laryngoscope 2001; 111: 1652-5. [Crossref]

6. Vlachos P Kanitsakis NN, Kokonas N. Fatal cardiac and renal failure due to Ecbalium elaterium (squirting cucumber). J Toxicol Clin Toxicol 1994; 32: 737-8. [Crossref]

7. Kavalci C, Durukan P, Çevik Y, Özer M. Angioedema due to ecballium elaterium: case report. JAEM 2007; 5: 39-40.