Bruselloza Bagli Optik Nörit: Olgu Sunumu/Optic Neuritis due to Brucellosis: A Case Report

Headnote

Özet

Bruselloz ülkemizde endemik olarak görülen zoonotik bir hastalik olup, birçok sistemi tutabilir. Bu makalede, brusellozun nadir tutulumlarindan biri olan optik nöritli bir olgu sunulmustur.

Klimik Dergisi 2010; 23(1): 26-8.

Anahtar Sözcükler: Bruselloz, optik nörit.

Abstract

Brucellosis is an endemic zoonotic disease in our country which may affect many systems. In this article, we report optic neuritis which is a rare condition in brucellosis.

Klimik Dergisi 2010; 23(1): 26-8.

Key Words: Brucellosis, optic neuritis.

Giris

Bruselloz tüm dünyada ve ülkemizde sik görülen zoonotik bir hastaliktir. Brucella türleri, kas-iskelet sistemi, sinir sistemi, kardiyovasküler sistem, solunum sistemi, genitoüriner sistem, deri ve göz gibi birçok organ ve sistemleri tutabilir. Bu tutulumlara bagli olarak çesitli klinik tablolarla karsimiza çikabilir (1,2).

Bu yazida optik nörit etyolojisi arastirilirken bruselloz tanisi konulan bir olgudan yola çikilarak, brusellozun nadir komplikasyonlarindan biri olan göz tutulumu irdelenmistir.

Olgu

Dört yildir basin sol tarafindan sol göze dogru yayilan bas agrisi ve halsizlik sikayetleriyle birçok kez farkli saglik kuruluslarinda tetkik edilen 26 yasinda kadin hasta klinik tablosuna sol gözde bulanik görme ve isik çakmasinin eklenmesi üzerine Fakültemiz Göz Hastaliklari Anabilim Dali'na basvurmustu. Oftalmolojik muayenesinde görme keskinligi sagda tam 1.0, solda 0.05 düzeyinde oldugu; fundus muayenesinde solda disk ödemi ve maküler yildiz görünümü ve solda rölatif aferent pupil defekti saptanmisti (Resim 1). Fundus fl uoresein anjiyografi sinde optik diskte sizinti ve temporalinde koroidde hiperintens odaklar vardi (Resim 2). Bu bulgulara dayanarak optik nörit düsünülen hastaya çekilen manyetik rezonans görüntülemede (MRG) sol optik sinirde optik nöritle uyumlu kontrast tutulumu izlenmisti. Etyolojiyi arastirmak üzere Iç Hastaliklari, Gögüs Hastaliklari, Deri ve Zührevi Hastaliklar, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dallarinca yapilan konsültasyonlar sonucunda Behçet hastaligi, sarkoidoz, tüberküloz, sifi lis, romatizmal hastaliklar gibi optik nörit nedeni olabilecek hastaliklar ekarte edilmisti. Bu kliniklerin önerileri dogrultusunda istenen romatolojik ve serolojik (anti-herpes simpleks virusu tip 2 IgM, anti-Toxoplasma IgM, anti-CMV IgM, anti-rubella IgM) markirlarda, vizyon emisyon potansiyeli-serebral emisyon potansiyeli (VEP-SEP) ve beyin MRG'de pozitif bir bulgu tespit edilmemisti. Bu sirada Brucella standard tüp aglütinasyon (STA) testinin 1/640 titrede pozitif olarak saptanmasi üzerine klinigimizden istenen konsültasyonda hasta tarafimizdan degerlendirildi.

Derinlestirilen anamnezinde yaygin eklem agrisi, halsizlik, gece terlemesi, bulanik görme sikayetleriyle birlikte taze peynir yeme ve ailede bruselloz öyküsü olmasi üzerine, optik nöritin bruselloza bagli oldugu düsünüldü. Kan kültürü alinan hastaya doksisiklin 200 mg/gün, rifampisin 600 mg/gün ile birlikte üç gün 1 gr IV metilprednizolon, takiben 1 mg/kg oral prednizolon tedavisi baslandi. Hasta Klinigimiz ve Göz Hastaliklari Polikliniginde 15 günlük araliklarla takip edildi. Bir ay sonra yapilan göz muayenesinde solda görme keskinligi tam (1.0) olarak degerlendirildi. Oral steroid tedavisi bes günde bir 5 mg azaltilarak kesildi. Doksisiklin ve rifampisin tedavisi ise 45 güne tamamlandi. Bir ay sonra yapilan göz muayenesinde solda görme keskinligi tam (1.0) olarak degerlendirildi. Fundus muayenesinde bir ay öncekine göre disk ödeminin ve maküler yildiz görünümünün düzelmeye basladigi gözlendi (Resim 3 ve Resim 4).

Irdeleme

Bruselloz, gelismekte olan ülkelerde ciddi bir halk sagligi problemi ve ekonomik kayip sebebidir (1). Bulasma yollari, pastörize edilmemis süt ve süt ürünlerinin kullanimi, infekte hayvanlarin sekresyonlarinin bütünlügü bozulmus deriyle direkt temasi, infekte aerosollerin inhalasyonu ve konjonktival temastir. Türkiye gibi hastaligin endemik oldugu ülkelerde bulasma siklikla pastörize edilmemis süt ürünlerinin tüketimiyle olmaktadir (3,4). Sunulan olguda taze peynir yeme öyküsü mevcuttur.

Brucella infeksiyonunun seyri sirasinda semptomlar genellikle nonspesifi ktir. En sik saptanan semptomlar yorgunluk, halsizlik, myalji, artralji, ates ve gece terlemesidir (1,5,6). Hastalik bazen sinsi baslangiçli olup, atipik belirti ve bulgularla seyrederek birçok hastaligi taklit edebilmektedir (1,6-8). Sunulan olgunun ilk semptomlari bas agrisi ve görme problemi oldugu için öncelikli olarak, romatolojik ve nörolojik hastaliklar açisindan degerlendirilmistir. Bruselloz seyrinde en sik kas-iskelet tutulumu izlenirken, göz tutulumu gibi nadir görülen organ tutulumlari da bildirilmistir (1,2,6). Brusellozda göz tutulumu oldugunda gözün bütün yapilari etkilenebilmektedir. Üveitin yani sira vitrit, sklerit, optik nörit görülen diger göz bulgularidir (9,10). Olgumuzda akut optik nörit ve maküler yildiz görünümü mevcuttu.

Tek tarafl i görme kaybi ile birlikte disk ödemi ve maküler yildiz görünümü birçok nedene bagli olarak görülebilen bir klinik tablodur. Kafaiçi basinç artmasi sendromu (KIBAS), diyabetik retinopati, hipertansif retinopati, iskemik optik nöropati, retinal ven dal tikanikligi, sifi lis, difüz ünilateral subakut nöroretinit (DUSN), spesifi k olmayan üveitler, toksoplazmoz, tüberküloz, multipl skleroz (MS), Lyme hastaligi, kedi tirmigi hastaligi, psittakoz, leptospiroz, suçiçegi, grip, kabakulak, döküntülü viral hastaliklar ve travma bu nedenlere örnek olarak sayilabilir (11-13). Hastada anamnez ve fi zik muayene bulgulari degerlendirilerek diyabetik-hipertansif retinopati, iskemik optik nöropati, viral hastaliklar ve travma düsünülmedi. Ön kamarada veya vitreusta hücre olmamasiyla DUSN ve tüberküloz; VDRL testinin negatif olmasiyla da sifi lis ekarte edildi. MRG'de MS ile uyumlu plak görülmemesi, görme kaybinin tek tarafl i olmasi ve diger nörolojik muayene bulgularinin normal olmasi nedeniyle MS ve KIBAS düsünülmedi.

Brusellozun kesin tanisi, kan, kemik iligi, beyin-omurilik sivisi gibi örneklerden etkenin üretilmesi veya klinik semptomlar varliginda Brucella STA testinde 1/160 ve üzerindeki titrelerin saptanmasiyla konulmaktadir (14,15). Hastamizda tani, halsizlik, gece terlemesi, yaygin eklem agrisi, görme bozuklugu sikayetleriyle birlikte Brucella STA testinin 1/640 titrede pozitif olarak saptanmasiyla konuldu.

Brusellozda yalniz oküler tutuluma yönelik uygulanan tedavi, bulgulari kontrol altina almada yetersiz kalmakta ve yineleyen ataklara neden olmaktadir. Bu hastalarda mutlaka sistemik tedavi de verilmelidir (10). Hastamiza kortikosteroid tedavisine ek olarak doksisiklin 200 mg/gün ve rifampisin 600 mg/gün baslandi. Tedavi sonunda tamamen düzelen hastanin, kontrollerinde relaps gözlenmedi.

Sonuç olarak, ülkemizde endemik olarak görülen bruselloz, çok farkli klinik tablolarla karsimiza çikabilmektedir. Bu nedenle özellikle hastaligin endemik oldugu yerlerde optik nörit etyolojisi arastirilirken bruselloz akla getirilmelidir.

Çikar Çatismasi

Yazarlar, herhangi bir çikar çatismasinin söz konusu olmadigini bildirmislerdir.

References

Kaynaklar

1. Young EJ. Brucella species. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infectious Diseases. 7th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone, 2010: 2921-5.

2. Sözen TH. Bruselloz. In: Willke Topçu A, Söyletir G, Doganay M, eds. Enfeksiyon Hastaliklari ve Mikrobiyolojisi. 3. baski, Istanbul: Nobel Tip Kitabevleri, 2008: 897-908.

3. Slack MPE. Gram-negative coccobacilli. In: Armstrong D, Cohen J, eds. Infectious Diseases. London: Harcourt Publishers, 1999: 201-8.

4. Büke AÇ, Çiçeklioglu M, Türk M, Atalay S, Tunçel M. Süt ürünleri isleyicilerinde bruselloz prevalansi ve brusellozu bilme durumu. Infeks Derg. 2000; 14(3): 321-5.

5. Madkour MM. Brucellosis. In: Fauci AS, Braunwald EB, Isselbacher KJ, et al. eds. Harrison's Principles of Internal Medicine. 14th ed. New York: McGraw-Hill, 1997: 969-71.

6. Korkmaz S, Candan F, Kiliçli MF, Bakici MZ. Brusellozlu olgularda tanisal yaklasim: olgu sunumu. Cumhuriyet Üniv Tip Fak Derg. 2005; 27(2): 83-7.

7. Colmenero JD, Reguera JM, Martos F, et al. Complications associated with Brucella melitensis infection: A study of 530 cases. Medicine (Baltimore). 1996; 75(4): 195-211.

8. Geyik MF, Kökoglu ÖF, Hosoglu S, Ayaz C. Brusellozlu 154 hastanin degerlendirilmesi. Dicle Tip Derg. 2002; 29(1-2): 23-9.

9. Tabbara KF. Brucellosis and nonsyphilitic treponemal uveitis. Int Ophthalmol Clin. 1990; 30(4): 294-6.

10. Akduman L, Or M, Hasanreisoglu B, Kurtar K. A case of ocular brucellosis: importance of vitreous specimen. Acta Ophthalmol (Copenh). 1993; 71(1): 130-2.

11. Ghauri RR, Lee AG. Optic disk edema with a macular star. Surv Ophthalmol. 1998; 43(3): 270-4.

12. Leavitt JA, Pruthi S, Morgenstern BZ. Hypertensive retinopathy mimicking neuroretinitis in a twelve year old girl. Surv Ophthalmol. 1997; 41(6): 477-80.

13. Casson RJ, O'Day J, Crompton JL. Leber's idiopathic stellate neuroretinitis: Differential diagnosis and approach to management. Aust N Z J Ophthalmol. 1999; 27(1): 65-9.

14. Gür A, Geyik MF, Dikici B, et al. Complications of brucellosis in different age groups: A study of 283 cases in southeastern Anatolia of Turkey. Yonsei Med J. 2003; 44(1): 33-44.

15. Çapar Y, Demir P, Yüksel O, et al. Brusellozlu olgularin incelenmesi [Özet]. In: XXX. Türk Mikrobiyoloji Kongresi (30 Eylül-5 Ekim 2002, Antalya) Kongre Kitabi. Istanbul: Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti & Klinik Mikrobiyoloji ve Infeksiyon Hastaliklari Dernegi, 2002: 294.