Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastanelerinde COVID -19 Salgınında Hastane Yönetimi

Abstract

Bunlar sırasıyla; 1-Fiziksel alan planlaması 2-İnsan kaynakları yönetim 3- Lojistik destek 4-Bilimsel pandemi Kurulu 5- Laboratuarlar 6-Radyoloji 7-Ameliyethane 8-Multi kurumsal hiyerarşi Anahtar kelimeler: COVID 19 - Hastane Yönetimi - Pandemi Hastanesi As Dicle University Hospital, it has made plans within the framework of scientific data and guidelines created by the Ministry of Health. In this context, we tried to provide pandemic hospital management under 8 different headings. Bu komisyonda; Enfeksiyon hastalıkları, Anestezi ve Yoǧun bakım, Halk saǧlıǧı, Göǧüs ve Aile hekimliǧi uzmanlıǧında bulunan öǧretim üyeleri ile beraber başhekim ve yardımcıları, başhemşirelik ve hastane müdüründen oluşuyordu. İlgili komisyon kurul öncesi sahada belirlenen problem veya güncellenen yeni kararları tartışılarak sürece göre yeni karar alma veya deǧerlendirme konusunda her hafta toplanıyordu. 5-Mikrobiyoloji ve Biyokimya laboratuarları gerek PCR testleri ve gerekse d-Dimer ve diǧer biyokimyasal ve mikrobiyolojik parametreler çalışılarak gerek ilk tanı aşaması ve gerekse hastalıǧın ilerleme veya nekahet dönemine geçişini takip edilmesi saǧlanmış oluyordu. 6-Radyoloji; gerek tanı ve gerekse tedaviyi takip açısından önemli idi.

Headnote

Geliş: 26.09.2021; Kabul Tarihi: 29.09.2021

Öz

Dicle Üniversitesi Hastanesi olarak bilimsel veriler ve saǧlık bakanlıǧının oluşturduǧu rehberler çerçevesinde planlamalar yapmış olduk. Bu çerçevede 8 ayrı başlık altında pandemi hastane yönetimini saǧlamaya çalıştık. Bunlar sırasıyla;

1-Fiziksel alan planlaması

2-İnsan kaynakları yönetim

3- Lojistik destek

4-Bilimsel pandemi Kurulu

5- Laboratuarlar

6-Radyoloji

7-Ameliyethane

8-Multi kurumsal hiyerarşi

Anahtar kelimeler: COVID 19 - Hastane Yönetimi - Pandemi Hastanesi

As Dicle University Hospital, it has made plans within the framework of scientific data and guidelines created by the Ministry of Health. In this context, we tried to provide pandemic hospital management under 8 different headings. These are respectively;

1-Physical space planning

2-Human resources management

3- Logistic support

4-Scientific Pandemic Boar

5- Laboratories

6-Radiolog

7-Operating room

8-Multi-corporate hierarchy

Keyword: COVID-19 - management of Hospital - pandemic hospital.

GİRİŞ

Çin'in Wuhan şehrinde covid 19 salgını ile beraber dünyaya yayılan pandemi tüm dünyada bir çok kişinin hastalanması, yoǧun bakım da kalması ve çok sayıda da ölümlere yol açarken covid sonrası postcovid sendromu ile anılan bir çok organ ile ilgili kronik komplikasyonlarla karşılaşılmış olundu.

Tabi ki bu süreçte ülkelerin saǧlık sistemi ile beraber toplumsal disiplin ve salgın yönetimi önemlilik arzettiǧi gibi detayda hastane veya salgın hastanesi yönetimi de bu anlamda hayati önem taşımış oldu.

Biz de Dicle Üniversitesi Hastaneleri olarak bilimsel veriler ve saǧlık bakanlıǧının oluşturduǧu rehberler çerçevesinde planlamalar yapmış oldu. Bu çerçevede 8 ayrı başlık altında pandemi hastane yönetimini saǧlamaya çalıştık.

1-Fiziksel alan planlaması

2-İnsan kaynakları yönetimi

3- Lojistik destek

4-Bilimsel pandemi Kurulu

5- Laboratuarlar

6-Radyoloji

7-Ameliyethane

7-Multi kurumsal hiyerarşi

1-Öncelikle 5 ayrı hastane binalarından biri olan kardioloji hastanemizi pandemi hastanesi olarak ilan ettik; dolayısıyla virüsten enfekte olanları ile olmayanı ve aynı zaman da başka hastalıǧı olup hastaneye başvuran hastaları izole etmiş olduk ve böylece fiziksel alan planlaması yapılmış oldu. Bu süreçte Kardioloji hastanemizin tek veya çift odalı olması yanında odalar içerisinde lavabo tuvaletlerinin olması bu kararda önemli etkenlerdi.

2-İnsan Kaynakları Yönetimi ise şüphesiz önemli etkendi. Bu kapsamda; doktor, hemşire, yardımcı saǧlık personeli ve destek görevlileri mevcuttu.

Bu süreçte Covit ve salgın yönetimi adı altında zoom üzerinden öǧretim üyelerimiz desteǧinde çalıştay yapıldı ve başta araştırma görevlileri olmak üzere hemşire ve diǧer yardımcı saǧlık personellerine salgından korunma ve tedavi yönünde yaklaşım eǧitimi verilmiş oldu. Çünkü bir taraftan bilimsel rehberler çerçevesinde hasta tedavisi planlanırken bir taraftan personelin kendisini de koruyor olabilir olması iş saǧlıǧı ve güvenliǧi açısından önemli kurallardı. Ayrıca hastane ve iş saǧlıǧı güvenliǧi departmanı tarafından tesbit edilen öneriler de dikkate alınarak hazırlıklar planlandı. Bu planlamalarda gerek insan kaynakları ve gerekse tedavide kullanılan ve yüksek riskli donanımlı cihaz yönetimi önemlilik arzediyordu. Burada hastane bünyesinde özellikle yoǧun bakım uzmanı olan öǧretim üyeleri ve bu konuda eǧitim sertifikası olan hemşirelerin önemliliǧi tartışılmaz bir insan kaynaklarımız idi. Dolayısıyla Dicle Üniversitesi Hastanesi olarak bu sürece çok hazırlıksız yakalanmadıǧımızı ifade edebiliriz. Ayrıca pandemide çalışan personelin bu zorlu ve riskli ortamda çalışma motivasyonu ve verimliliǧini artırma adına performans katsayıları olumlu şekilde etkileyecek performans komisyon kararı ile ek ödemeleri artırılarak bu süreçte döner sermayeden ek bütçe harcanmış olduǧunu hatırlatmak isteriz.

Ayrıca ilgili hastaların psikolojik durumları dikkate alınarak izolasyon sürecinde psikiyatri ve psikolog konsültasyonu ile takip ve tedavi,

İmmobilizasyon ve izolasyon sürecinden dolayı kas-iskelet sistem desteǧi ve rehabilitasyonu için fizik tedavi ve fizyoterapistler ile destek,

Hastalık süreci döneminde gerek hastalıǧın etkisi nedeni ile oluşan iştahsızlık (koku ve tad bozukluǧu vb) ve gerekse entübe hastaların parenteral beslenmesi dikkate alınarak diyetisyen ve yoǧun bakım uzman önerileri ile saǧlıklı ve destekleyici beslenme planlanması yapılmış oldu. Yine beslenme ile ilişkili olarak pandemi kurallarına göre kişiye has kapaklı yemek tabldot ve içecek hizmeti verildi.

Ayrıca pandemi olmayan ana bina ve diǧer hastanelerimizde gerek ziyeretçi kısıtlaması ve HES uygulamaları ile olabildiǧince planlı bir koordinasyon saǧlanmaya çalışıldı.

3-Lojistik destekte de aynen insan kaynakları kadar önemli olup birbirleri ile ilintili önemli parametrelerdendir. Çünkü bu süreçte dezenfektanlar, eldiven, maske, koruyucu gözlük ve formalar, mekanik ventilatörler, hight flow cihazlar, oksijen sensörleri, ve bir çok farklı solunum aparatları ile beraber hastaneler bünyesindeki oksijen tankları ile beraber yedek oksijen tüpleri önemli idi. Hastane fiziksel yapısı içerisindeki su, elektrik ve sair teknik altyapınızın da bu süreçte yeterli kapasitede olmasının yanında yedek alt yapı süreçlerinin hazır vaziyette olması gerekiyor ki acil durumda zaman kaybetmeden hızlıca devreye giriyor olması gerekir. Hatta bu süreçte ilgili teknik detayları bilen ve zamanında müdahele yapan teknik elemanlarının olması gerektiǧini unutmamak gerekir.

4- Bilimsel pandemi kurulu bütün bu pandemi sürecinde gerek koruyucu tedbirleri alma hususunda gerek personel planlaması konusunda ve gerekse mevcut hastanemizdeki haftalık deǧerlendirmeler yapılarak alınan veriler çerçevesinde karar alma sürecinde kendi alanlarında gerek uzman öǧretim üyelerinden oluşan ve gerekse bu kararların uygulayıcılarından oluşan komisyon oluşturmamız kuşkusuz önemli idi. Tabi ki tüm bu süreçte yasal mevzuat ve bilimsel kurallar çerçevesinde karar alma konusunda hastane yönetim sürecimizde pandemi ile ilgili önemli kararlar alınmasında önemli katkılar saǧlamıştır. Bu komisyonda; Enfeksiyon hastalıkları, Anestezi ve Yoǧun bakım, Halk saǧlıǧı, Göǧüs ve Aile hekimliǧi uzmanlıǧında bulunan öǧretim üyeleri ile beraber başhekim ve yardımcıları, başhemşirelik ve hastane müdüründen oluşuyordu. İlgili komisyon kurul öncesi sahada belirlenen problem veya güncellenen yeni kararları tartışılarak sürece göre yeni karar alma veya deǧerlendirme konusunda her hafta toplanıyordu.

5-Mikrobiyoloji ve Biyokimya laboratuarları gerek PCR testleri ve gerekse d-Dimer ve diǧer biyokimyasal ve mikrobiyolojik parametreler çalışılarak gerek ilk tanı aşaması ve gerekse hastalıǧın ilerleme veya nekahet dönemine geçişini takip edilmesi saǧlanmış oluyordu.

6-Radyoloji; gerek tanı ve gerekse tedaviyi takip açısından önemli idi. Çünkü PCR negatif hastası olup solunum problemi yaşayan hastalarda erken akciǧer tutulumu ve tutulumun karakteristik özellikleri dikkate alınarak şüpheli covid açısından takipli hastalar şüpheli covid hasta kliniǧine yatırılarak takip edildi. Tomografik çekimler ana binadan ayrı onkoloji binasında yoǧunluklu olarak covid hastalarına çekim planlanmış oldu. Yine bu süreçte tam donanımlı ve koruyucu ekipman ve personel desteǧi olan ambulanslar ile hasta trafiǧi planlanmış olundu. Tabiki raporlandırma sürecinde; sürekli aynı ve Torax Radyolojisinde spesifikleşmiş öǧretim üyemiz desteǧi ile saǧlanmış olundu.

7-İl valiliǧi, Saǧlık müdürlüǧü ve baǧlı olduǧu ile kurumlar ile gerek il bazında ve gerekse ilçe ve il dışından gelen hastalar 112 aracılıǧı ile multidisipliner ve multihiyerarşi içerisinde hasta saǧlıǧı ve ileri düzey tedavi ve yatak durumu dikkate alınarak pandemi hastanesi koordinatörleri aracılıǧıyla senkronize çalışılmış olundu.

8-PCR testi pozitif olan veya yatıyorken herhangi bir girişim veya cerrahi gerektiren hastalar için pandemi hastanesinin ameliyethanesinde ek anestezi ekibi ve enstrüman desteǧi ile hizmet verildi.

Yukarıda da özetle belirtildiǧi gibi Diyarbakır Dicle Üniversitesi hastaneleri ekibi olarak bu tedbir ve uygulamalar ile;

1-Pandemi hastanesinde yatan hastaların tanı ve tedavisini başarıyla yürütmüştür ve halen yürütmektedir.

2-PCR testi ile gerek pandemi ve gerekse zaman zaman saǧlık müdürlü ve diǧer kurumlara hizmet vermiştir.

3- Ayrıca başhekimlik olarak bir çok açıdan başarılı, iyi bir iletişim, koordinasyon ve bilimsel destekten dolayı Saǧlık Müdürlüǧünden teşekkür belgesini hak kazanmıştır.

Özetle ve son söz olarak pandemi sürecinde saǧlık bakanlıǧı ve Dünya Tıbbi bilimsel literatürler algoritmaları çerçevesinde pandemi kurul kararlarımız ile ergonomik, senkronize çalışarak hastalarımızın tanı ve tedavisinde görev alıp büyük sorumluluk üstlenen tüm Dicle Üniversitesi Hastanesi üyesi çalışma arkadaşlarımıza ve ülkemizdeki tüm saǧlık çalışanlarına göstermiş oldukları destek, fedekarlık ve özverileri için canı gönülden teşekkür ederiz. Yine bu süreçte gece gündüz demeden sürekli desteǧini esirgemeyen Dicle Üniversitesi Rektörümüze tüm akademik ve diǧer personelimiz adına sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca öǧretim üyeleri ve araştırma görevlileri planlamasında Tıp fakültesi dekanlıǧına, il valilik ve saǧlık müdürülüǧümüze ayrıca teşekkürlerimi ifade etmek isteriz. Ayrıca bu süreçte pandemi tanı ve tedavisinde çalışıyorken hayatını kaybeden öǧretim üyesi, araştırma görevlisi, hemşire, yardımcı saǧlık personelleri başta olmak üzere ülkemizde ve tüm dünyada hayatını kaybeden insanlara Yüce Allahtan rahmet dilerim. Dünyamızın ve tabi ki ülkemizin pandemisiz saǧlıklı, huzurlu ve mutlu günler geçirmesi umut ve dileǧimizle.

Sidebar

DOI: 10.5798/dicletip.1004008

Correspondence / Yazışma Adresi: Mehmet Akdaǧ, Diyarbakır Dicle Üniversitesi Hastaneleri Başhekimi, Diyarbakır, Türkiye e-mail: [email protected]