Content area
Full Text
OZ
Bilindigi üzere, ovadaki yerleçmelerle beraber tarihi M.Ö. 4000'lere dayanan Erzurum nüfusunun geçmi§teki degiçimi ile ilgili kesin ifadeler kullanabilecegimiz kaynaklar mevcut degildir. Yüzyillar boyunca §ehre hâkim olan devletler, nüfus sayimi yapmadiklari için veya yaptilarsa bile elde somut delili olmadigi için o yillara ait bir istatistikî veri elde etmek mümkün degildir. Buna ragmen çeçitli seyyahlarin veya devlet adamlarinin aktardiklarindan elde edilen verilere göre çehrin nüfusu hakkinda bilgi edinilebilmektedir.
Osmanli Devleti yönetimi altina girdikten sonra ise çehirdeki nüfus ile ilgili kayitlar, gerek Tahrir Defterlerinden ve gerekse Temettüat Defterlerinden elde edilebilir hale gelmi§tir. Özellikle 19. yüzyildan itibaren yapilan nüfus sayimlarin da Erzurum'un Osmanli Devleti dönemindeki nüfus verileri elde edilebilmektedir. Elde edilen verilere göre Erzurum nüfusunun idari degiçiklikler ve savaçlar sonucunda degiçtigi, bunun sonucunda da çeçitli artillar ve azalmalar gösterdigi tespit edilmiçtir.
Anahtar Kelimeler: Osmanli Devleti, Erzurum, Nüfus, Nüfus Sayimlari.
ABSTRACT
As is known, there are not any sources available on the occasion of we can use definite statements about the change of Erzurum population with settlements that based on b.c.e 4000 in a plain at past. It is not possible to get a statistical data belongs to that years by the reason of dominated communities for centuries did not conduct the census or any tangible evidence does not existed even if they did. Notwithstanding, there could be obtained information about city population based upon the data by several itinerants and statesmen.
After entered under Ottoman Empire 's rule, the records of city population became obtainable via either Cadastral Record Books or Dividend Books. Population data of Erzurum in Ottoman Empire period could be obtained especially in censuses conducted as from the nineteenth century. According to the results, determined that Erzurum population changed as a result of administrative changes and wars, and consequently showed various increasing and decreasing.
Keywords: Ottoman Empire, Erzurum, Population, Centuses.
GÍRͧ
Tarihte ilk kez hane kayitlanrnn tutulmasiyla birlikte balayan nüfus hizmetleri, M.Ö. ikinci yüzyila gidecek kadar çok eski bir geçmi§e sahiptir (OSCE, 2009). Yüzyillar boyunca ülkeler dogum, ölüm ve evlenme gibi nüfus olaylarini ve nüfus hareketlerini, genel olarak askerlik ve vergi toplama gayesi ile kayit altina almaya çali§mi§lardir. Önemli bir kamu hizmeti olarak sürekli var olan ve mahiyeti geliçen nüfus hizmetleri, günümüzde toplumun taninmasi, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli olarak sunulmasi, oluçturulacak istatistiki...