Content area
Full Text
Coskun Kökel, Güvenç Abdal Ocaklilari Külliyati, Güvenç Abdal Arastirma, Egitim, Kültür ve Tanitma Dernegi Yay., 2013
Anadolu Aleviligi, Alevilik ile ilgili te- mel düsünsel ve tarihsel unsurlara bagli kalmakla birlikte inancin organi- ze olus biçimi açisindan sahsina mün- hasir özellikler göstermektedir. Ana- dolu Aleviliginin bu yapisinin bagli oldugu en temel birim, kurumsallasma piramidinin çekirdegi, inanç içi örgüt- lenme modelinin merkezi inanç-dede ocaklaridir. Inanç-dede ocaklari Ana- dolu'da Aleviligin kurumsallasmasinda ve inançla ilgili düsünsel unsurlarin ve inançsal uygulamalarin sürdürülme- sinde anahtar bir rol üstlenmektedir. Bu baglamda Anadolu Aleviligi ile ilgili yapilmasi düsünülen çalismalarda inanç-dede ocaklari merkezi bir alan isgal etmelidir.
Inanç-dede ocaklarinin Anadolu'da organize olmaya basladigi dönem Haci Bektas Veli'nin Horasan diyarindan Anadolu'ya geldigi 13. yüzyildir. Haci Bektas Veli 13. yüzyil Anadolu'sunun bütün olumsuz kosullari içeri- sinde Anadolu'ya gelerek, burada kurdugu dergâhta yetistirdigi dervisleri Anadolu ve Balkanlar'in farkli bölgelerine göndermek yoluyla insan mer- kezli bir düsünce ve yasam biçiminin tasiyicisi olmustur. Anadolu ve Bal- kanlar'in farkli yerlerine gönderilen dervisler gittikleri bölgelerde tekke, ocak kurmuslardir. Bu tekke ve ocaklar etrafinda kendilerine inanç ve gönül bagi ile bagli talip kitlesi olusturmuslardir. Kendileri de bu talip kitlesine inançsal-sosyal önderlik etmisler, onlarin dedeleri olmuslardir. Ayni za- manda ocak kurucusu dervisler kendilerinin de yetistikleri, bagli olduklari Haci Bektas Veli Dergâhi ile talip kitlesi arasindaki baglantiyi diri tutmus- lardir. Böylelikle taliplik, dedelik, inanç-dede ocaklari ve Haci Bektas Veli Dergâhi Anadolu Aleviliginin temel özneleri olmustur.
Haci Bektas Veli'nin de içerisinde yer aldigi damar, önerdigi düsünce...