Content area
Full Text
1.GÍRÍs
Hareketli bir piyasa olan gayrimenkul sektörü, konut/içyeri imalati satisi ve bu sektöre bagli alt sektörler ile ülkemizin büyümesinin lokomotifi konumundadir. Söz konusu sektörün gerek 2008 yilinda meydana gelen küresel krizde gerekse de krizin etkilerinin devam ettigi müteakip yillarda, Türkiye'nin bu kriz sürecini en az zarar ile atlatmasinda büyük katkisi olmuçtur.
Bu sektörde gerçekleçtirilen gayrimenkul inçaati, gayrimenkul alim ve satimi konularinin vergisel açidan durumlari da mükellefler açisindan sürekli gündemde tutulmaktadir. Karibik bir vergi mevzuatina sahip olmamizin da bunun üzerinde etkisi büyüktür.
Bu çaliçmanin konusu, Gelir Vergisi mükelleflerinin elden çikardigi gayrimenkuller üzerinden elde etigi kazancin ticari kazanç mi, deger artis kazanci mi oldugu veyahut bu elden çikarma içleminin Gelir Vergisinin konusuna girip girmediginin tespitini yapmaktir.
Aynca ivazsiz olarak iktisap edilen gayrimenkullerin satilmasi durumunda vergilemenin yapilip yapilmayacagi, yapilacaksa hangi kapsamda nasil yapilacagi üzerinde durulmaktadir.
2.GAYRÍMENKUL KAVRAMI
Gayrimenkul kavrammm Türk Dil Kurumunun Büyük Türkçe Sözlügüne göre anlami "tasinmaz"( http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.58aaa7e4ee3d74.06314393 ) mal demektir. Yani bu anlami ile söz konusu malin taçinamaz olmasi, özelliginin asil belirleyicisi oldugu görülmektedir. Bina, arazi, arsa ve maden ocaklari bu kapsamda örnek olarak verilebilir. Gayrimenkul kavrami Medeni Kanunda ise su unsurlardan olusmaktadir.(T.C. Yasalar, 08.12.2001)
* Arazi,
* Tapu kütügünde ayri sayfaya kaydedilen bagimsiz ve sürekli haklar,
* Kat mülkiyeti kütügüne kayitli bagimsiz bölümler.
213 sayili Vergi Usul Kanununda ise iktisadi Içletmelere Dahil Kiymetleri Degerleme bölümünde gayrimenkul gibi degerlenecek kiymetler sayilarak, bu kanun kapsaminda hangi unsurlarin bu "Gayrimenkul" altinda yer alacagi belirtilmiç olmaktadir. Gayrimenkul gibi degerlenecek unsurlar çunlardir;
* Gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruati;
* Tesisat ve makinalar;
* Gemiler ve diger taçitlar;
* Gayrimaddi haklar.
"Gayrimenkul'un kapsami 193 sayili Gelir Vergisi Kanununda ise biraz daha farklilaçtirilmiçtir. Bu kanunun 70inci maddesinde 8 bent halinde sayilan mal ve haklarin, kiraya verilmesinden elde edilen gelirin gayrimenkul sermaye iradi oldugu belirtilerek, bu kiralanan mal ve haklarin "gayrimenkul" gibi degerlendigi kabul edilmiçtir. Bu mal ve haklar çunlardir;
* Arazi, bina, maden sulari, menba sulari, madenler, tas ocaklari, kum ve çakil istihsal yerleri, tugla ve kiremit harmanlari,...