Content area
Full Text
ÖZ
1736 Mugan Kurultayı'nda şahlığını ilan eden Afşarlı Nadir, ülkesinde var olan siyasi ve ekonomik dağınıklığı ortadan kaldırmak için sert tedbirler aldı. Şah'ın uygulamaya çalıştığı siyasi ve ekonomik tedbirlere karşı çıkan toplumsal gruplar, onu bir suikast sonucu öldürdüler. Nadir Şah'ın öldürülmesi sonrasında bölgede bir siyasi boşluk meydana geldi. Bunun sonucunda Azerbaycan topraklarında yaklaşık yirmi tane hanlık ortaya çıkmıştır. Bu hanlıklardan biri de Revan/İrevan Hanlığı idi. Revan/İrevan Hanlığı tarihsel birikiminde katkısı ile Batı Azerbaycan topraklarında kurulmuş ve Revan/ İrevan Hanlığı'nın bütün yöneticileri Türk olmuştur. İrevan Hanlığı'nda ekonomik ve sosyal hayat hep canlı olmuştur. Özellikle tarım, hayvancılık ve ticaret çok gelişmiş durumdaydı.
Barış zamanlarında bölgede ekonomik refah çok yükselmiştir. Savaş zamanlarında ise bölgedeki üretim çok azalmış, bölgeden dışarıya göçler yaşanmıştır. Çarlık Rusya'nın XIX. Yüzyılın başlarından beri Kafkasya bölgesini ele geçirmeye çalışmasından sonra İrevan Hanlığı da Rusların işgaline uğramaktan kurtulamamıştır. Ruslar ele geçirdikleri bu topraklarda Türkleri azınlık durumuna düşürmek için İran ve Osmanlı topraklarından Ermenileri bir plan dâhilinde bölgeye göç ettirdi. İlerleyen zamanda bu topraklarda başta Rusya ve bazı Avrupalı devletlerin desteği ile bir Ermeni devleti kuruldu. Ermenistan Devleti, Rus devlet aklının bir projesi olarak Anadolu Türklüğü ile Azerbaycan ve Orta Asya Türklüğünün arasını kesmek için yaklaşık yüzyıllık bir uğraşın sonucunda kurulmuş bir devlettir.
Anahtar Kelimeler: Revan Hanlığı, Nadir Şah, Azerbaycan, ekonomi, vergi, Tarım, Bağ ve Bahçe.
ABSTRACT
Nadir al-Afsari, who declared his position of shah, took rough measures to clear away the existing economical and political mess in his country. Some social groups, who were against the economical and political measures attempted to be applied by Shah, assassinated him. After Shah was murdered, a political anarchy occured in the region. As a result of this, approximately twenty khanates emerged in the land of Azerbaijan. One of these khanates was Yerevan Khanate. Yerevan Khanate was founded in West Azerbaijan land with the contribution of historical background. All the rulers of Yerevan Khanate were Turkish. The economical and social life in Yerevan Khanate was always vivid. Especially agriculture, livestock farming and trade were very developed.
Economical welfare became very high at times of peace. At times of war, the production in the region became low and there became migration from the region. After Tsardom in Russia tried to take over the Caucasian Region from the beginning of 19th...