Content area
Full Text
Byt rok 1957. Wit old Leszczynski i inni studenci Wydziahi Operatorskiego ìódzkiej filmówki przygotowywali wystawç swoich prac. Rezyser "Zywota Mateusza" diugo zastanawiaì sic, co namalowac, az pewnego dnia b ab eia (tak nazywal kobietç, u której wówczas mieszkal) przyniosìa ? ogródka oszroniona. kapustç, która. polozyia na drewnianej stolnicy. Leszczynski zachwycii sic eksponatem i postanowil uwiecznic go na pìótnie: kapustç odmalowal ? pietyzmem i troska o najdrobniejszy szczegói Gotowy juz obraz zaniósl do Szkoiy.
Po raz pierwszy zobaczyìem wówczas przepasc miçdzy inzynierem, którym byiem, a artystami - powie po latach. W Szkole królowafy juz obrazy wzorowane na Picassie, a mistrzem awangardy byi wtedy Witold Sobociñski. Pomimo tego piótno przedstawiajace oszroniona. kapustç, nie koresponduj^ce ? aktualnymi modami i trendami, zawislo na scianie. Ale zrozpaezony rezyser udaí sic pospiesznie do stoiówki i chwycit za nóz, którym rozpiatai obraz.
Witold Leszczynski miai dwie twarze: pierwsza - nazwijmy ja. twarza. klasycysty - pozwolila mu namalowac kapustç, druga zas j% zniszczyc. Pierwsza odslaniala jego osobiste upodobania, fascynacje, wiasne rozumienie sztuki i swiata, druga zas symbolizowala pragnienie upodobnienia sic do innych, starcia odium obcego, slowem - pozbycia sic inzyrúerskiego znamienia. To twarz pozera zakladana przy szkolnych przyjaciolach, na imprezach ? - jak powiadai rezyser - jazzem, panienkami, samochodami. Ale to klasycystyczne ja zrodzi w przysziosci dziela, takie jak "Zywot Mateusza" (1967), "Konopielka" (1981) i "Siekierezada" (1985).
Droga Leszczynskiego do rezyserii byla krçta i wyboista. Najpierw studiowal na Wydziale L^cznosci Politechniki Gdanskiej, potem robil specjalizacjç ? dzwiçku radiowego i filmowego na Wydziale Elektroniki Uniwersytetu Warszawskiego. Odbywaj^c praktyki dyplomowe znalazt sic na planie "Pokolenia" (1954) Wajdy, gdzie pojai, ze od inzynierskiego fachu wazniejszy jest dlan film. Dostai sic wiçc na Wydziai Operatorski filmówki. I znowu: monture i udzwiçkowiajac "Rondo" (1958) JaI nusza Majewskiego zauwazyi, ze w procesie realizacji filmu etap montazu zajmuje go bardziej niz czas spçdzony przed obiektywem kamery. Pomyslal o rezyserii, na która. zostal przyjçty (od razu na III rok) tuz pò ukonczeniu Wydziahi Operatorskiego. Ale etykiety inzyniera nie udalo mu sic pozbyc nawet w kontaktach ? przyjaciótmi, Majewskim czy Polanskim. Oni mieli status humanistów, artystów, podczas gdy on byl politechniczny.
Jest w "Zywocie Mateusza" znamienna scena, w której Matis-Mateusz wpada na pçdzacy polna droga luksusowy samochód. W odkrytym wozie widzimy zwracajacych sic don w obcym jçzyku kobietç i mçzczyzne, którzy...