Content area
Full Text
Oz
Anadolu sahası Köroğlu kollarından birisi de "Köroğlu-Han Nigâr, Hasan Bey-Telli Hanım" koludur. Çalışmamıza konu olan varyant ise bu kolun Sivas varyantıdır. 2001 yılında yapılmış bir yüksek lisans tezinden metinlerine ulaştığımız bu varyant, Köroğlu çalışmaları adına keşfedilmiş yeni bir varyant olması bakımından önemlidir. Anadolu sözlü geleneğinde, destandan masala doğru yaşanan dönüşümün bariz izlerini taşıması bakımından da ayrıca önemli bir varyanttır. Boratav 'dan itibaren düzenlenen çeşitli tasnif denemelerinde kendisine ayrılan yeri almış olan "Köroğlu-Han Nigâr, Hasan Bey-Telli Hanım" kolu, elimizdeki metinden de anlaşıldığı kadarıyla zaman içerisinde çeşitli masal motifleri ve formelleriyle yeniden oluşturulmuş bir hikâye olarak öne çıkmaktadır. Çalışmamız bu bağlamda, mevcut varyantın tanıtımı, diğer kollar ile varyantlaşma örnekleri ve bazı masal hususiyetlerinin tespiti adına yapılmış bir çalışmadır.
Anahtar Kelimeler: Köroğlu, Destan, Hikâye, Masal, Telli Hanım, Han Nigar, Hasan Bey, Kamer Tay
Abstract
One of Köroğlu's versions for the area of Anatolia is the version of "Köroğlu-Han Nigâr, Hasan Bey-Telli Hanım". The variant which is the subject for our study is Sivas' variant belonging to this version. This variant that I reached the texts from a master's thesis which was done in 2001 is important in terms that it is a new variant which has been discovered on behalf of Köroğlu 's studies. Moreover, it is also an important variant as it bears the clear traces of a change which was seen from the saga to the tale in Anatolia's oral tradition. The version "Köroğlu-Han Nigâr, Hasan BeyTelli Hanım" which has taken the place which has been separated to itself in various classification essays which have been arranged from Boratav becomes prominent as a story which has been regenerated with various tale motives and formals in the time as it can be understood in the texts in our hand. In this sense, our study is a study which has been done in order to determine on the description of current variant and the variation samples and some of tale characteristics with other versions.
Keywords : Koroghlu, Epic, Story, Tale, Telli Khanum, Khan Nigar, Hasan Bey, Kamer Tay
Giriş
Köroğlu destanı, Anadolu, Balkanlar ve Orta Asya'daki Türk kahramanlık destanlarının başında gelmektedir. Hatta bu destana, sonraki devirlerde Türk kültür coğrafyasının tesiri altına giren Ermeni ve Gürcü gibi farklı topluluklarda da rastlanabilmektedir (Boratav, 2009, s.187-188). Bugün Anadolu'da çeşitli...