Kadin ve Erkek Beyninin Farkliliklari

Headnote

ÖZET:

Kadin ve erkek beyninin farkliliklari

Kadin ve erkeklerin beyin islevleri arasinda bazi farkliliklarin oldugu son yillardaki bilimsel calismalarla ortaya konmustur. Bunun disinda kadin ve erkek beyninin yapisal, fizyolojik ve biyokimyasal olarak da bazi farkliliklar gösterdigi bilinmektedir. Ancak cinsiyetler arasindaki islevsel farkliliklarin bu yapisal ya da biyokimyasal farklihklardan kaynaklanip kaynaklanmadigi cok belirgin degildir. Beynin yapisinda ve islevlerinde görülien cinsiyete özgü bu iki yönlülügün (dimorfizm] ve cinsel kimlik ve yönelimin gelisiminin büyük oranda dogumdan önceki hassas bir dönemde beynin maruz kaldigi gonadal steroidlerin tur ve düzeyine bagli oldugu dusunulmektedir. Bu yazida beynin cinsiyetler arasindaki islevsel ve yapisal farkliliklari gözden geçirilecek ve bu farkliliklarin embriyolojik ve evrimsel temellerine de deginilecektir.

Anahtar sözcükler: beyin, gelisim, cinsiyet, evrim, cinsel yönelim

Klinik Psikofarmakoloji Bürteni 2005;15:138-152

ABSTRACT:

Differences between male and female brains

Recent scientific investigations have revealed some considerable differences in the brain functions of women and men. It is known that male and female brains differ in certain structural, physiological and biochemical aspects. However, it is not clearly known whether the functional differences between the two genders originate from these structural or biochemical differences. This sexual dimorphism in the structures and functions of the brain, and gender identity and orientation are thought to result, to a great extent, from the type and the level of the gonadal steroids which the brain is exposed to in a critical period of the embrional development. In this paper, the functional and structural differences of the brain between the male and female genders will be reviewed, and the embriological and evolutionary explanations will be discussed.

Key words: brain, development, gender, evolution, sexual orientation

Klinik Psikofarmakoloji Butteni 2005;15:138-152

Kadin ve erkeklerin beyin islevlerinin farkli oldugu tartisilmaz bir gerçektir. Birisi daha iyi ya da daha kötü degildir, sadece farkhdir. Kadin ve erkeklerin davranissal olarak birbirlerinden farkli oluslarinin onlara bebekliklerinden itibaren farkli davranilmasindan mi, yoksa aralanndaki biyolojik farkhliklardan mi kaynaklandigi yillardir tartisilagelen bir konudur. Son yillarda yapilan nürobilimsel çalismalar bu farkm iki cins arasmdaki beyin farkliliklarindan (anatomik, fizyolojik, nörohumoral ve islevsel) kaynaklandigi düsüncesini desteklemektedir. Ancak bahsedecegimiz farklar her iki dnsiyetin ortalamalan almdiginda ortaya çikan farklardir. Dogaldir ki, ortalamanm çok disinda çok sayida kadin ya da erkek vardir. Hatta cinsiyet içi varyasyonlar iki cinsiyetin ortalamalannin farklanndan daha büyüktür.

Aslinda tüm bu farkliliklarin nedeni oldugu soylenen...