Lisansüstü Ögrencilerin Tez Önerisi Hazirlarken Zorlandiklari Kisimlarin Ikili Karsilastirma Yöntemi ile Ölçeklenmesi/Scaling the Sections that Graduate Students Have Difficulty in the Course of Writing Thesis Proposal with Pairwise Comparison Method

Abstract

The aim of this study is to scale the parts that graduate students had difficulties whilewriting a thesis proposal based on their judgement with paired comparison method,The study was conducted with 102 graduate students in Ankara, Hacettepe and Mersin University Faculty of Education in 2015-2016 academic year. Conveninent sampling method was used in the study. Data was collected through "Paired Comparison Form" which was prepared by the researchers. The collected data were analyzed using the fifth conditional equation of Thurstone's law of comparative judgement. According to the results of the study, the part which graduate students have the most difficulties while writing thesis proposal is "problem situation". This is followed by "data and analiysis", "importance of the research", "data and collection", "research model", "aims and sub-aims of the study""universe and samplimng, "hypothesis" and "limitations" parts.It is advised that content of the research methodology courses in graduate levels should be revised according to the parts that the students have more difficulties.

Headnote

Öz: Bu çali§manin amaci lisansüstü ögrencilerinin bir tez önerisi hazirlarken hangi bölümlerde daha çok zorlandiklarini ikili kar§ila§tirma yöntemi ile ôlçeklemektir. Çali§ma, 2015-2016 Egitim- Ögretim yilinda Ankara Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Mersin Üniversitesi Egitim Fakültesi'nde ögrenim gören; bir ders kapsaminda en az bir tez önerisi yazmi§ olan bilimsel hazirlik, yüksek lisans ve doktora ögrencileri arasindan seçilmi§ 102 ki§i ile gönüllülük esasina dayali olarak yürütülmü§tür. Örneklemin belirlenmesinde uygun (kolay ula§ilabilir) örnekleme yöntemi kullanilmi§tir. Veriler ara§tirmacilar tarafindan hazirlanmi§ "Tez Önerisi ikili Kar§ila§tirma Formu" ile toplanmi§tir. Toplanan veriler Thurstone'nin Kar§ila§tirmali Yargilar Kanunu'nun V. Hal denklemi kullanilarak analiz edilmi§tir. Ara§tirma sonucunda elde edilen bulgulara göre lisansüstü ögrencilerinin tez önerisi yazarken en çok zorluk ya§adigi bölümün problem durumu oldugu görülmü§tür. Bunu sirasiyla veriler ve çözümlenmesi, ara§tirmanin önemi, veriler ve toplanmasi, ara§tirma modeli, amaç ve alt amaçlar, evren ve örneklem, varsayimlar ve sinirliliklar takip etmi§tir. Ara§tirmadan elde edilen bilgilere göre lisansüstü düzeyde verilen ara§tirma yöntemleri ders içeriklerinin ögrencilerin zorluk ya§adigi boyutlara agirlik verecek §ekilde düzenlenmesi önerilebilir.

Anahtar Sözcükler: ö^ekleme, ikili kar§ila§tirma yöntemi, v. hal denklemi, tez önerisi, lisansüstü ögrenci

Scaling the Sections that Graduate Students Have Difficulty in the Course of Writing Thesis Proposal with Pairwise Comparison Method

Abstract: The aim of this study is to scale the parts that graduate students had difficulties whilewriting a thesis proposal based on their judgement with paired comparison method,The study was conducted with 102 graduate students in Ankara, Hacettepe and Mersin University Faculty of Education in 2015-2016 academic year. Conveninent sampling method was used in the study. Data was collected through "Paired Comparison Form" which was prepared by the researchers. The collected data were analyzed using the fifth conditional equation of Thurstone's law of comparative judgement. According to the results of the study, the part which graduate students have the most difficulties while writing thesis proposal is "problem situation". This is followed by "data and analiysis", "importance of the research", "data and collection", "research model", "aims and sub-aims of the study""universe and samplimng, "hypothesis" and "limitations" parts.It is advised that content of the research methodology courses in graduate levels should be revised according to the parts that the students have more difficulties.

Key Words: paired comparison method, scaling, fifth conditional equation, thesis proposal, graduate student

(ProQuest: ... denotes formulae omitted.)

1.GÍRͧ

Insanoglunun kendisini ve dogayi anlama çabalari bilimin geliçmesini saglamiçtir. Bilim, bilimsel yöntemi kullanarak bilgi üretme içi olarak tanimlanabilir. Gündelik yaçamda karçilaçtigimiz problemlere çözüm bulabilmek için deneyimlerimiz, bireysel gözlemlerimiz otorite kabul ettigimiz kiçilerin önerileri gibi çeçitli bilgi kaynaklarindan elde ettigimiz bilgiler kullanilmaktadir. Bilimsel bilgiyi bu bilgilerden ayiran özellikler arasinda; bilimsel bilginin kanita dayali, nesnel, kümülatif, ispatlanabilir, tekrarlanabilir, ôlçülebilir ve sistematik olmasi sayilabilir. Bilimsel bilginin üretilmesi, diger bir anlatimla bilimsel araçtirma süreci araçtirma yöntemleri alaninin ve bu alandaki, yeterliliklerin temel içerigini oluçturmaktadir (Tavçancil ve digerleri, 2010).

Bilimsel bilgi üretme içini amaç edinen araçtirma süreci, problemlere geçerli ve güvenilir çôzümler bulabilmek amaciyla, planli ve programli olarak, verilerin toplanmasi, analizi, yorumlanmasi ve rapor edilmesi süreci olarak tanimlanmiçtir (Mouly, 1963; Best, 1959; akt.Karasar, 2014a). Büyüköztürk (2016) ise benzer çekilde, bilimsel araçtirmayi her türlü gerçek ve ilkeyi ortaya koymak için bazi bilgi alanlarinda yapilan sistemli ve dayanikli çaliçma ve inceleme olarak tanimlamiçtir. Bilimsel araçtirmanin sistematik olmasi adim adim ilerleyen belli açamalari olan bir süreç oldugu anlamina gelir. Balci'ya (2010) göre bu açamalar açagidaki gibi siralanmaktadir:

* Araçtirma probleminin teçhisi ve tanimlanmasi

* Problemle ilgili var olan literatürün taranmasi

* Araçtirma sorularinin ifade edilmesi

* Araçtirma deseninin geliçtirilmesi

* Verilerin toplanmasi

* Verilerin analizi

* Bulgular ve yorumlanmasi

Karasar (2014b), bilimin birikimliligini ve açik seçikligini saglamak adina, bu açamalarin sonuna raporlaçtirma açamasini da eklemiçtir. Ayrica bilimsel araçtirma için belli düzeyde bir uzmanligin; yapilan araçtirmalardan esinlenebilmek ve faydalanabilmek için de genel bir araçtirma kültürünün gerekliligini savunmuçtur. Bahsi geçen bu genel kültürün ve uzmanligin kazandirilabilmesi için verilen egitimi ise "araçtirma egitimi" olarak nitelendirmiçtir.

Temelde araçtirma egitimi, üniversitelerin içlevi olarak belirtilmektedir. Günay (2004), üniversitenin içlevini; bilgiyi üretmek, aktarmak, sunmak ve yaymak olarak açiklamaktadir. Üniversiteler bu içlevini genelde lisans, özelde yüksek lisans ve doktora programlariyla yerine getirmektedir. Yüksek lisans düzeyindeki ögrencilerden uzmanlik yapilan bilim alanina özgü bilgi, tutum ve becerilere ek olarak özellikle tez hazirlarken kullanilacak araçtirma teknik yeterlilikleri, bilimsel tutum ve davraniçlari kazanmasi beklenir (Erdem, 2007). Doktora düzeyindeki ögrencilerden ise bagimsiz araçtirma yapabilme yeterliligine sahip olmasi, özgün bir araçtirmanin sonuçlarini ortaya koymasi, bilimsel olaylara karçi derin bir bakiç açisi ile yorum yapabilme yetenegi kazanmasi ve araçtirma sonuçlarini uygun bir çekilde raporlamasi beklenir (Karakütük, 2002). Bu açidan bakildiginda, yüksek lisans ve doktora programlarindaki ögrencilerin bilimsel araçtirma yapabilme yeterliliginin önemi ve bu programlarda bilimsel araçtirmaya yönelik derslerin yer almasi gerekliligi ortaya çikmaktadir.

Erkuç (1999), tarafindan yapilan bir çaliçmada, Hacettepe, ODTÜ ve Ankara Üniversitesi Egitim Bilimleri alaninda 1990-1996 yillari arasinda tamamlanan 93 lisansüstü tezÿkullanilan ôlçme araçlarinin nitelikleri ve yapilan çôzümlemelerin uygunlugu açisindan incelenmiçtir. incelenen tezlerde geçerligi düçük olan ôlçme araçlarinin ve uygun olmayan çôzümleme tekniklerinin kullanimina iliçkin pek çok sorun bulunmuçtur.

Tavçancil ve digerlerinin (2010) ise yaptigi çaliçmada, 2000-2008 yillan arasinda devlet üniversitelerinin Egitim Bilimleri Enstitüleri'nde tamamlanmiç yüksek lisans tezlerinin "veriler ve toplanmasi" ile "verilerin çôzümlenmesi" alt bölümleri raporlama açisindan degerlendirilmiçtir. Araçtirmadan elde edilen bulgulara göre terimlerin kullanilmasinda temel hatalarin yapildigi ve farkli kullanimlarin oldugu ortaya çikmiçtir. Yapilan bu çaliçmalar, bilimsel bir araçtirmanin dogru bir §ekilde yapilandirilip sunulmasinda zorluklar yaçandigini açikça göstermektedir.

Bir araçtirmaya baçlamadan önce araçtirma önerisinin hazirlanmasi eksikliklerin ve yaçanabilecek olumsuz durumlarin görülmesi açisindan önemlidir. Yapilan araçtirma bir teze yönelik ise Tez Önerisi olarak hazirlanir ve öneriyi kabul edecek kurul önünde sunulur. Kurul tarafindan araçtirmaya yönelik getirilen eleçtiri ve öneriler araçtirmanin geliçmesine katki saglar. Bu anlamda düçünüldügünde, araçtirma sürecinin en baçinda gerçekleçen tez önerisinin yazilmasi açamasinda yaçanan sikintilar ve zorluklarin düzeyinin belirlenmesi oldukça önemli görülmektedir. Bir araçtirma önerisi hazirlanirken, araçtirmacilarin en çok hangi bölümlerde zorlandiklarinin belirlenmesi, egitim-ögretim sürecinde yer alan ders içerikleri ve bu derslerin içleniç biçimlerinin yeniden yapilandirilmasi açisindan önemli katkilar saglayacaktir. Nitelikli bir araçtirma egitiminin, beraberinde daha nitelikli yapilan araçtirmalarin ortaya çikmasina zemin hazirladigi düçünülürse bu konuda daha fazla araçtirmanin yapilmasinin gerekliligi ortaya çikmaktadir. Alanyazin incelendiginde tez hazirlama sürecinde yaçanan zorluklar konusunda yapilmiç araçtirmalarin sinirli sayida oldugu görülmü§tür. Bu çaliçmalarda ikinci bir dil olarak ingilizce yazilan tezlerde yaçanan zorluklara veya tez yazma sürecinde yer alan kisimlardan sadece birinde yaçanan güçlüklere odaklanilmiçtir (Bitchener and Bastürkmen, 2006; Abdusade, 2006; Strauss, 2012; Sadeghi and Khajepasha, 2015). Konuyu bütünü ile ele alan bir ö^ekleme çaliçmasina ise rastlanmamiçtir. Bu amaç dogrultusunda araçtirmanin problemi lisansüstü egitim gören ögrencilerin tez önerisi hazirlarken hangi araçtirma bölümlerinde daha çok zorlandiklarini tespit etmektir.

1.1.Amaç

Bu çaliçmanin amaci lisansüstü ögrencilerinin bir tez önerisi hazirlarken hangi bölümlerde daha çok zorlandiklarini ikili karçilaçtirma yöntemi ile ö^eklemektir.

1.2.Önem

Sosyal bilimler için araçtirma, insan davraniçini anlamaya ve bu konuda bilgi birikimini artirmaya çaliçan çok yönlü bir etkinlik olarak tanimlanmaktadir (Köklü, Büyüköztürk ve Çokluk, 2006). Tanimindan anlaçilacagi üzere sosyal bilimler insan davraniçlarini anlama ile ilgilendiginden ve soyut kavramlarla ugraçtigindan diger bilimlere oranla bu alanda araçtirma yapmak daha zor olmaktadir. Bu zorlugun en aza indirgenmesi ancak nitelikli bir egitim programi ile mümkündür. Egitim ögretim sürecinin iyi yapilanmasi ögrencilerin eksikliklerinin ve zorluk yaçadigi alanlarin belirlenmesi ile mümkün olabilir. Bu anlamda araçtirmanin egitim-ögretim sürecinde ders içerikleri ve bu derslerin içleniç biçimlerinin yeniden yapilandirilmasi açisindan alana önemli katki saglayacagi düçünülmektedir. Araçtirma, tez önerisi basamaklarinin zorluk düzeylerini psikometrik açidan ele almasi ve bu konuda alanda yapilmiç bir çaliçma olmamasi sebebiyle önemli görülmektedir.

2.YÖNTEM

2.1.Ara$tirma Modeli

Bu çaliçma, tarama modeli ile desenlenmiçtir. Tarama modelleri, geçmiçte ya da halen var olan bir durumu var oldugu çekliyle betimlemeyi amaçlayan araçtirma yaklaçimlaridir (Karasar, 2014). Bu süreçte, araçtirmacilara herhangi bir müdahalede bulunulmadigi ve var olan durum oldugu §ekli ile ortaya çikarilmaya çaliçildigi için betimsel araçtirma niteligi taçimaktadir.

2.2.Örneklem

Çaliçma, 2015-2016 Egitim-ögretim yilinda Ankara, Hacettepe ve Mersin Üniversitesi Egitim Fakültelerinde ögrenim gören; bir ders kapsaminda en az bir tez önerisi yazmiç olan bilimsel hazirlik ögrencileri, yüksek lisans ve doktora ögrencileri arasindan seçilmiç 102 kiçi ile gönüllülük esasina dayali olarak yürütülmüçtür. Örneklemin belirlenmesinde uygun örnekleme yöntemi kullanilmiçtir. Uygun örnekleme, zaman, para ve i§ gücü açisindan var olan sinirliklar sebebiyle örneklemin ulaçilabilir ve uygulama yapilabilir birimlerden seçilmesidir (Büyüköztürk, 2016).

2.3.Veriler ve Toplanmasi

Veri toplama aracinin hazirlanmasi açamasinda, bir tez önerisinde yer alan basamaklar belirlenerek ikili karçilaçtirmanin yapilacagi ölçme araci hazirlanmiçtir. Birçok yazar tarafindan bir tez önerisi çok küçük farkliliklarla benzer baçliklar altinda toplanmaktadir (Day, 2000; Balci, 2010; Karasar, 2014b; Büyüköztürk, 2016;). Bu çaliçmada tez önerisinde yer alan baçliklar açagidaki çekilde ele alinmiçtir:

* Problem durumu

* Amaç ve alt amaçlar

* Araçtirmanin önemi

* Varsayimlar

* Sinirliliklar

* Araçtirma modeli

* Evren ve örneklem

* Veriler ve toplanmasi

* Verilerin çözümlenmesi

Uzman görü§ü dogrultusunda ölçme aracina son çekli verilerek gerekli çogaltma içlemi yapilmiçtir. Uygulamalar bizzat araçtirmacilar tarafindan yapilmiçtir. Uygulama öncesi tez önerisinde yer alan açamalar konusunda anlam kariçikliklarini önlemek için gerekli açiklamalar yapilmiçtir.

2.4.Verilerin Analizi

Bu araçtirmada Thurstone'un (1927) karçilaçtirmali yargi kanununa dayanan ve uyaricilarin, cevaplayicilara ikiçerli olarak verilebilecegi her durumda kullanilabilen ikili karçilaçtirmalar yoluyla ölçekleme yönteminin V. Hal denklemi kullanilmiçtir. Bu yöntem, duyuçsal alandaki birçok özelligin ölçeklenmesinde kullanilmaktadir (Turgut ve Baykul, 1992). Bu ö^ekleme tekniginde öncelikle katilimcilarin ikili olarak yaptiklari karçilaçtirmalara ait frekans degerleri belirlenerek frekans matrisi (F) oluçturulur. Frekans matrisindeki degerler, toplam kiçi sayisina bölünerek oranlar matrisi (P) oluçturulur. Bir sonraki adimda ise oranlar matrisindeki hücre degerlerine karçilik gelen (z) standart degerleri belirlenerek birim normal sapmalar matrisi (Z) elde edilir. Daha sonra bu degerlerin ortalamalari alinarak ö^ek degerleri hesaplanir ve ö^ek degerinin baçlangiç noktasini belirlemek için en küçük degerin mutlak degeri bütün degerlere eklenerek ö^ek degerleri siralanir.

Ikili karçilaçtirma yöntemiyle ölçek degerleri hesaplanirken elde edilen degerler gözlemci yargilarina ve bazi varsayimlara dayandirilir. Varsayimlarin saglanip saglanmadiginin ve gözlemcilerin yargilarinda tutarli olup olmadiklarinin kontrol edilmesi için ö^eklemenin iç tutarligi yoklanir. Bunun için gözlenen oranla teorik oran arasindaki farkin ortalama degerine (ortalama hata) bakilir. Ortalama hata degeri küçük ve 0'a yakin ise ise ôlçek degerlerinin iç tutarliligi yüksek ve dolayisiyla güvenilir oldugu, büyük ise ôlçek degerlerinin güvenilir olmadigi çeklinde yorumlama yapilir. Baçka bir deyiçle ortalama hata degeri gözlenen deger ile ampirik degerler arasindaki uyumun bir ôlçüsünü verir. Bu uygunluk derecesinin manidar olup olmadigi ki-kare testi ile yoklanir. Guilford (1954), ki-kare testi sonucu elde edilen degerin manidar çikmasi durumunda III. Hal denkleminin kullanilmasini önermektedir. Bu teknikte ôlçekleme yapilirken açagidaki adimlar sirasi ile izlenir:

1. Z matrisinin sütun elemanlarinin standart kaymalari,

...

2. KC sabiti,

...

3. ... - 1 formülü yardimiyla ayirt etme yargilarinin standart kaymalari bulunur.

4.Standart kaymalarin kareleri alinarak varyans degerleri bulunur. Varyans degerleri ikiçer ikiçer toplanarak varyans toplamlari matrisi elde edilir. Bu matristeki elemanlarin karekökleri alinir ve varyans toplamlari karekökü matrisi elde edilir.

5. Varyans toplamlarinin karekökü matrisi ile birim normal sapmalar matrisinin esas kôçegeni üzerindeki tüm degerler çarpilarak S matrisi elde edilir.

6. S matrisinde ôlçekleme, V. Hal denkleminde bulunan Z matrisindeki gibi sütun ortalamalari alinarak ve en küçük ortalama sifira getirilerek tamamlanir.

Bu bilgiler dogrultusunda, araçtirma sürecinde çaliçmaya katilan her kiçiye belirlenen dokuz basamak ikili çekilde sunulmuç ve bu basamaklari ikili karçilaçtirma yaparak siralamalari istenmiçtir. Araçtirmacilarin ikili olarak yaptiklari karçilaçtirmalara ait frekans degerleri belirlenerek frekans matrisi oluçturulmuçtur. Frekans matrisindeki degerler, toplam ki§i sayisina bölünerek oranlar matrisi oluçturulmuçtur. Bir sonraki adimda ise oranlar matrisindeki hücre degerlerine karçilik gelen standart degerleri belirlenerek birim normal sapmalar matrisi elde edilmiçtir. Daha sonra bu degerlerin ortalamalari alinarak ôlçek degerleri hesaplanmiçtir. Ôlçek degerinin baçlangiç noktasini belirlemek için en küçük degerin mutlak degeri bütün degerlere eklenerek ôlçek degerleri siralanmiçtir.

Bu içlemlerden sonra Thurstone ikili karçilaçtirma kanunun V. Hal denklemi için sahip oldugu varsayimlarini test etmek, gözlemcilerin uyaricilara verdikleri yargilarda uyum içerisinde olup olmadiklarini tespit etmek için ortalama hata miktari hesaplanmiçtir. Gerekli içlemler yapilarak bu deger 0,011 olarak hesaplanmiçtir. Bu hata miktarinin anlamli olup olmadigini test 2 etmek amaciyla ki kare testi ile iç tutarlilik hesaplanmiçtir (% = 18,912; sd=28). Bulunan bu deger, ilgili serbestlik derecesindeki kritik degeri açmadigindan (18,912<41,337) sonucun anlamli olmadigina karar verilmiçtir. Diger bir deyiçle, V. Hal denkleminin varsayimlari karçilandigi için III. Hal denklemine dayali bir ôlçekleme çaliçmasi yapilmasina gerek duyulmamistir.

3.BULGULAR

Bu çaliçmada her bir gözlemciden 9 farkli uyariciyi ikiçerli olarak karçilaçtirmasi istenmiçtir. Bu karçilaçtirma sonuçlarina göre, her bir uyariciya iliçkin frekans degerleri hesaplanmiçtir. Belirlenen frekans degerleri Tablo l'de verilmiçtir. Tablo 1'de,uyaricilara iliçkin Problem Durumu için (P), Amaç ve Alt amaçlar için (A), Araçtirmanin Önemi için (Ö), Varsayimlar için (V), Sinirliliklar için (S), Araçtirma Modeli için (M), Evren ve Örneklem için (E), Veriler ve Toplanmasi için (VT), Verilerin Çözümlenmesi için (VÇ) kodlamasi yapilmiçtir.

Tablol de verilen frekans matrisi, satirdaki uyancmin sütundaki uyariciya göre tercih edilme durumuna göre oluçturulmuçtur. Örnegin P uyaricismi A uyaricisina tercih eden ki§i sayisi 76 iken A uyaricisini P uyaricisina tercih eden kiçi sayisi 26'dir. Daha açik bir ifade ile 76 kiçi problem durumunun yaziminin amaç ve alt amaçlarin yazilmasindan daha zor oldugunu düçünürken 26 kiçi amaç ve alt amaçlarin yazilmasinin problem durumuna göre daha zor oldugunu düçünmüçtür. Bir uyaricinin kendisi ile karçilaçtirilma durumu olmadigindan frekans matrisinde kö§egen üzerinde hiçbir deger yer almamaktadir.

Frekans matrisi bulunduktan sonra oranlar matrisini bulmak için frekans matrisinin her bir hücresindeki deger, ikili karçilaçtirmayi yapan toplam kiçi sayisi olan 102'ye bôlünmüçtür. Oranlar matrisine iliçkin hesaplanan bu degerler Tablo 2'de sunulmuçtur.

Tablo 2 incelendiginde kö§egene göre simetrik olan degerlerin toplaminin 1 oldugu görülmektedir. Birim normal sapmalar matrisini elde etmek için öncelikle oranlar matrisinin her bir elemanina karçilik gelen birim normal dagiliminin z degerleri belirlenmiçtir. Böylece birim normal sapmalar matrisi elde edilmiçtir. Birim normal matrisine ait degerler Tablo 3'de gösterilmi§tir.

Tablo 3 incelendiginde kö§egene göre simetrik olan elemanlarin birbirinin ters içaretlisi oldugu görülmektedir. Her bir sütuna ait toplam degerlerin gösterilebilmesi için matrisin sonuna bir satir eklenmiçtir. Daha sonra bu satirdaki her bir deger uyarici sayisi olan 9'a bölünerek ortalama z degerleri elde edilmiçtir. Bu degerler toplandiginda sonucun sifira e§it oldugu görülmektedir. Bir sonraki adimda ise baçlangiç noktasini ortalama z satirindaki en küçük deger olan -0,684 sayisina kaydirmak için bu sayinin mutlak degeri olan 0,684 sayisi her bir degere eklenmiçtir. Böylece her bir özelligin ö^ek degeri belirlenmiçtir. Bu ölçek degerleri çekil 1 'deki sayi dogrusu üzerinde gösterilmi§tir.

Tablo 3'ten elde edilen ö^ek degerlerine göre tez önerisi bölümlerinin zorluk düzeyleri belirlenmiçtir. Tablo 4'te bu bölümler zorluk sirasina göre gösterilmektedir.

Tablo 4 incelendiginde yüksek lisans ve doktora ögrencilerinin tez önerisi yazarken en çok zorluk yaçadigi bölümün problem durumu oldugu görülmektedir. Bunu sirasiyla veriler ve çôzümlenmesi, araçtirmanin önemi, veriler ve toplanmasi, araçtirma modeli, amaç ve alt amaçlar, evren ve örneklem, varsayimlar ve sinirliliklar takip etmektedir.

4. SONUÇ ve ÖNERiLER

Bu çaliçmada, yüksek lisans ve doktora ögrencilerinin bir tez önerisi yazarken hangi bölümlerde daha çok zorlandiklari kendi yargilarina dayali olarak ikili karçilaçtirma yöntemi ile ö^eklenmi§tir. Araçtirma sonucunda ögrencilerin en çok problem durumunu yazarken zorluk yaçadigi ortaya çikmiçtir. Bunu sirasiyla verilerin çözümlenmesi, araçtirmanin önemi, veriler ve toplanmasi, araçtirma modeli, amaç ve alt amaçlar, evren ve örneklem, varsayimlar ve sinirliliklar izlemiçtir. Araçtirmadan elde edilen bulgular sonucunda problem durumunun ögrencilerin en çok sikinti yaçadigi bölüm olarak belirlenmesi ögrencilerin araçtirmasinin çikiç noktasini, neden gerekli oldugunu, problemi nasil fark ettigini açiklamakta zorlandiklarinin göstergesidir. Bu durum alan yazin taramasinin nasil yapilacagi ve araçtirma probleminin dogasinin nasil raporlaçtirilacagi konusundaki bilgi ve beceri eksikliklerden kaynaklanacagi gibi bu bölümün yazilmasinda benimsenen farkli yaklaçimlarin verdigi belirsizliklerden de kaynaklanabilir. Bunun nedeninin nitel bir araçtirma yapilarak ortaya çikarilmasi önerilmektedir. Hart'a (1998) göre, alanyazin taramasi araçtirmaciya konu ile ilgili kavramsal çerçeve oluçturmayi sagladigi gibi araçtirmanin gerekliligi konusunda araçtirmaciyi ikna eder. Ayrica konunun hangi boyutlarina odaklanilmasi gerektigi, araçtirma probleminin tanimlanmasina ve araçtirma yönteminin çekillenmesine yardimci olur. Bu baglamda düçünüldügünde, daha kapsamli bir alanyazin taramasinin ne kadar önemli oldugu ortaya çikmakla birlikte, ilgili sorunun çözümüne katki saglayacagi belirtilebilir.

Yüksek lisans ve doktora ögrencilerine göre verilerin çözümlenmesi zorluk açisindan ikinci sirada yer almaktadir. Bu durum ögrencilerin kullandiklari istatiksel teknikleri ve bunlari seçme gerekçelerini belirtmekte sikinti yaçadiklarinin göstergesidir. Bu bulgu, Tavçancil ve digerlerinin (2010) bulgulari ile paralellik göstermektedir. Tavçancil ve digerleri inceledikleri tezlerde, araçtirmacilarin verilerin çözümlenmesi bölümünde kullanilan veri çözümleme teknikleri ve elde edilen istatistiklerin nasil yorumlandigina iliçkin bilgilere sahip olmadigini ya da yetersiz oldugunu raporlamiçlardir. Bu hususta, üniversitelerin yüksek lisans ve doktora programlari kapsaminda bu konuda verilen derslerin içeriklerinde düzenlemeler yapilmasi gerektigi belirtilebilir. Özellikle araçtirma yöntemleri derslerinin içeriginde verilerin çôzümlenmesi boyutuna daha fazla agirlik verilmesi ve uygulamaya dayali etkinliklerin yapilmasi önerilebilir.

Araçtirmadan elde edilen bulgular sonucunda araçtirmanin önemi ve veriler ve toplanmasi bölümlerinin ôlçek degerleri birbirine çok yakin bulunmuçtur. Araçtirmanin öneminin zorluk açisindan üçüncü sirada yer almasi ögrencilerin araçtirmalarinin hangi kuramsal ya da pratik sorunun çôzümünde ve nasil kullanilabilecegini açiklamakta güçlük çektiklerini göstermektedir. Bu bulgu ögrencilerin "problem durumu" bölümünü yazarken zorlanmalari ile iliçkili olabilir. Çünkü problem durumunda da problemin dogasinin yani sira araçtirmanin öneminin ve alanda yapacagi katkilarin sistematik bir çekilde sunulmasi gerekir. Elliott and Higgins'e (2012) göre araçtirmacilarin en çok mücadele ettikleri nokta bir öneriyi akademik gerekçelerle geliçtirmektir. Bir araçtirma önerisinin geliçmesi ancak daha önce o konu ile ilgili ne bilindigi, ne çaliçildigi hususunda yapilmiç geniç bir literatür taramasi ile mümkündür ( McGhee, Marland and Atkinson, 2007; Dunne, 2011). Araçtirma bulgusu bize araçtirma dersi kapsaminda literatür taramasi boyutuna agirlik verilmesi gerektigini göstermektedir.

Araçtirmada hangi tür verilerin, hangi kaynaklardan, hangi araçlarla, kimlerle ne zaman toplanacagi tez önerisinin veriler ve toplanmasi bölümünde açik seçik yazilmasi gerekir. Ayrica veri toplamak için anket, test ve benzeri araçlar kullanilmiçsa bunlarin amaçlari, nelerden oluçtuklari nasil ve kimlerce geliçtirildikleri, geçerlik ve güvenirlik kanitlari da bu bölümde yazilmasi gereken önemli bilgilerdir. Araçtirma bulgulari ögrencilerin bu bölümde de zorlandiklarinin ve dolayisiyla eksikliklerinin oldugunu göstermi§tir. Sezgin, Kavgaci ve Kilinç'in (2011) araçtirma bulgulari da bu sonuçlari destekler niteliktedir. Sezgin ve digerleri yüksek lisans ve doktora ögrencileri üzerine yaptiklari nitel bir araçtirma sonucunda lisansüstü ögrencilerinin özellikle kuram ve uygulama arasinda iliçki kurmada, araçtirma yöntem ve tekniklerini kullanmada, disiplinler arasi ve ülke sorunlarina çözüm getirecek çaliçmalar yapmada sikinti yaçadiklarini rapor etmiçtir. Lisansüstü egitim programlarinin egitim ögretim süreçlerinde yine bu konudaki eksiklileri giderecek çekilde planlama yapilmasi önerilmektedir.

Araçtirma sonucunda elde edilen dikkat çekici bulgulardan birisi de ögrencilerin tez önerisi yazarken sinirliliklar ve varsayimlar bölümlerinde daha az zorlandiklarini düçünmeleridir. Bu bulgu ögrencilerin diger bölümlere göre sinirliliklar ve varsayimlar bölümlerinde kendilerini yeterli gördüklerini ve daha az bilgi eksiklikleri oldugunu düçündüklerini göstermektedir. Bunun nedeni olarak bu bölümlerin kisa olmasi ve pek çok çaliçmada benzer kaliplaçmi§ ifadelerin kullanilmasi gösterilebilir. Bunun yani sira ögrencilerin bahsi geçen bölümlerde az zorlandiklarini belirtmeleri bu bölümleri olmasi gerektigi gibi dogru oluçturduklari çeklinde yorumlanmamalidir.

Sonuç olarak lisansüstü ögrencilerinin tez önerisi yazarken problem durumu, verilerin çözümlenmesi, araçtirmanin önemi, veriler ve toplanmasi bölümlerinde çok zorlandiklari belirlenmiçtir. Zorlanma yaçamalarinin sebebi bilgi ya da uygulama eksikligi olabilir. Nitelikli araçtirmalarin yapilmasi ancak nitelikli araçtirma egitimi ile mümkün oldugu düçünülürse bu bilgi ya da uygulama eksikliklerini giderici önlemler alinmalidir.

Bu çaliçmada lisansüstü ögrencilerinin bir tez önerisi hazirlarken hangi bölümlerde daha çok zorlandiklari ikili karçilaçtirma yöntemi ile ö^eklenmi§tir. Ancak elde edilen bulgularin olasi nedenleri ve gerekçeleri araçtirma kapsami diçinda tutulmuçtur. Bu durum araçtirmanin bir smirliligi olarak düçünülebilir. Nitel ve daha kapsamli olarak yürütülecek baçka nicel araçtirmalar ile elde edilen sonuçlarin incelenmesi önerilmektedir.

Sidebar

SUMMARY

Science is defined as a job of producing information by using scientific methods. Producing reliable scientific information is based on the researches that was done properly. Preparing a thesis proposal before starting a research is important in the way of realizing deficiencies and negative situations that may arise. When considered in this sense, it is important to determine the degree of troubles and difficulties experienced in the stage of writing thesis proposal which is the beginning of the process. Finding out the difficulties which the graduate students have while writing a thesis proposal will have crucial contribution for restructuring the curriculum and the teaching methods for research methodology courses. The aim of this study is to scale the sections that graduate students have difficulties while writing a thesis proposal with pairwise comparison methods.

This is a survey type of research. The study was conducted with 102 graduate students in Ankara, Hacettepe and Mersin University Faculty of Education in 2015-2016 academic year. Convenient sampling method was used in the study. Data was collected through "Pairwise Comparison Form" which was prepared by the researchers. The data collection form includes pairwise comparison of 9 section of a thesis proposal have. In accordance the expert opinion, the required revisions was done and final form of "Pairwise Comparison Form" was composed. "Pairwise Comparison Form" was administered by the researchers personally. Before the administration, in order to avoid ambiguity, a short reminding about sections in the thesis proposal was done.

The collected data were analyzed using the fifth conditional equation of Thurstone's law of comparative judgement. During the analysis at first frequency matrix (F) was calculated. Ratio matrix (P) was created by dividing the values in frequency matrix to total number of people. In the next step, unit normal deviation matrix (z) was formed by calculating standard z values for each value in ratio matrix. In the end scale values were formed by calculating the mean of those z values. To define the starting point of the scale value, absolute value of smallest scale value was added to all other scale values. Then the average error rate was calculated to test the assumptions of fifth conditional equation. This value was calculated as 0,011. On the other hand internal consistency was calculated with chi-square test to test 2 whether this error rate is significant or not (% = 18,912; sd=28). Because this value didn't pass over the critical value it was decided not to do rescaling with the third conditional equation. In other words, the assumptions of fifth conditional equation were met.

Result of the study shows that students have the most difficulties while writing "problem situation"(scale value is 1.181). This situation may be arised because students have lack of skills about how to do literature review or how to report the nature of the research problem. Cause of this situation should be revealed with profound qualitative research.

In the second order graduate students have difficulty while writing "data and analysis" section (scale value is 0.964). This means that the students have difficulties in detecting and calculating statistical techniques which they use for data analysis. So the content of the research methodology courses should focus on data analysis techniques more. Moreover in the statistics courses commonly used data analysis techniques in social sciences should be highlighted.

In the third and the forth order graduate students have difficulty respectively in "importance of the study" and "data collection "sections. Scale values of these section are very close each other (respectively 0.832 and 0.831). This shows that students have problem to explain how their research contribute to the theoretical or practical problems. Moreover results shows that students are not good at selecting or developing appropriate data collection tools for their studies.

One of the remarkable findings of this is study is that graduate students have less difficulty in writing "assumption" and "limitations" sections (scale values are respectively 0.371 and 0.00). This situations may arise because those sections require shorter explanations compare to other sections. On the other hands in so many researches (thesis) in social science, those sections may have similar explanations such as "it is assumed that participant subjects answered the scale truthful" So students may copy and used the explanations in their studies since they are appropriate for many studies in social sciences.

As a result, it is defined that the order of the section while graduate students have more difficulties while writing a thesis proposal are respectively "problem situation"(1.181), "data and analysis"(0.964), "importance of the study" (0.832), "data collection tools" ( 0.831), "research model" (0.789),"aim of the study" (0.728)," Universe and sample "(0.429),"assumptions of the study" (0.372) and "limitation of the study" (0.00). There may be many reason why students have more difficulties while writing specific section. So it is strongly advised to conduct a profound qualitative research to reveal why graduate students have more difficulties in specific sections.

References

KAYNAKLAR

Abdusade, M., A. (2006). An analytic study of the postgraduate students' difficulties in writing abstracts in English. Benha University Faculty of Education.1-26

Balci, A. (2010). Sosyal bilimlerde ara§tirma; yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.

Best, J. W. (1959). Research in education. Prentice Hill.

Bitchener, J. and Bastürkmen, H. ( 2006). Perceptions of the difficulties of postgraduate L2 thesis students writing the discussion section. Journal of English for Academic Purposes 5(1), 4-18.

Büyüköztürk, §. (2016). Bilimsel ara§tirma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

Day, R. (2000). Bilimsel bir makale nasil yazilir ve yayimlanir? ( Çev. G. Açkar Altay). Ankara : Tubitak .

Dunne, C. (2011). The place of the literature review in grounded theory research. International Journal of Advanced Nursing, 22(3), 40-44.

Elliott, N. and Higgins, A. (2012). Surviving grounded theory research method in an academic world: proposal writing and theoretical frameworks. The Grounded Theory Review, 11(2), 1-12.

Erdem A. R. (2007). Ögretim üyesinin bilim insani yetiçtirme sorumlulugu ve bu sorumlulugun gerektirdigi mesleki etik. Akademik Dizayn Dergisi, 1(2), 77-81.

Erkuç, A. (1999). Üç üniversitedeki lisansüstü tez çaliçmalarinin psikometrik açidan durumu. IV. Ulusal Egitim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Anadolu Üniversitesi, 10-12 Eylül 1997, Eskiçehir, s. 75-88.

Günay, D. (2004). Üniversitenin niteligi, akademik özgürlük ve üniversite özerkligi. International Congress on Higher Education, 27-29 Mayis, istanbul.

Hart, C. (1998). Doing a literature review. London: Sage Publications.

Karasar, N. (2014a). Bilimsel ara§tirma yöntemi. Ankara: Nobel Yayin Dagitim.

Karasar, N. (2014b). Ara§tirmalarda rapor hazirlama. Ankara: Nobel Yayin Dagitim.

Köklü, N., Büyüköztürk, §., Çoklu, Ö. (2006).Sosyal bilimler için istatistik. Pegem A Yayinlari: Ankara.

McGhee, G., Marland, G. R. and Atkinson, J. (2007). Grounded theory research: literature reviewing and reflexivity. Journal of Advanced Nursing, 60(3), 334-342.

Mouly, G. (1963). The science of educational research. D. Van Nostrand.

Sadeghi, K. and Khajepasha, S., A. (2015). Thesis writing challenges for non- native MA students. Research in Post Compulsory Education, 3(20), 357-373.

Sezgin, F, Kavgaci, H ve Kilinç, A. Ç. (2011). Türkiye'de egitim yönetimi ve teftiçi lisansüstü ögrencilerinin özdegerlendirmeleri. Yüksek Ögretim ve Bilim Dergisi. 1(3), 161-169.

Strauss, P. (2012). 'The English is not the same' : challenges in thesis writing for second language speakers of English. Teaching in Higher Education 3(17), 283-293.

Tavçancil, E., Gözen Çitak, G., Erdem, D., Bagcan Büyükturan,E., Kezer, F., Bilican,S., Yildirim, Ö., Yalçin, N. (05-07 Mayis 2010). Egitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmiç yüksek lisans tezlerinin ôlçme ve degerlendirme terminolojisinin kullanimi ve bir örnekligi açisindan incelenmesi. Mersin Üniversitesi Egitimde ve Psikolojide Ôlçme ve Degerlendirme II. Ulusal Kongresi, Merin Üniversitesi, 5-7 Mayis 2010, Mersin,s. 434-452.

Tavçancil, E., Çokluk, Ö., Gözen, Çitak, G., Kezer, F., Yildirim, Y., Bilican, S., Büyükturan, Bagcan, E., §ekercioglu, G., Yalçin, N., Erdem, D. ve Özmen, D.,T. (2010). Egitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmiç lisansüstü tezlerin incelenmesi (2000-2008). Ankara Üniversitesi Bilimsel Araçtirma Projesi.

Turgut, F., M., ve Baykul, Y. (1992). Ôlçekleme teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayinlari.