Poligami ve Ruh Sagligina Etkileri/Polygamy and its Effect on Mental Health

Headnote

Özet

Poligami (çok eslilik) ayni cinsten birden fazla kisinin evlilige dahil oldugu evlilik seklidir. Ortadogu, Güney Asya ve Afrika basta olmak üzere tüm dünyada görülmektedir. Poligami; sosyal, kültürel, ekonomik, politik ve dini birçok yönü olan multidisipliner bir konudur. Poligaminin özellikle kadinlar ve çocuklarin ruh sagligi üzerine çesitli etkileri bulunmaktadir. Bu makalenin amaci poligaminin yayginligi, nedenleri, poligamik evlilik yapisinin özellikleri ve ruh sagligi üzerine etkileri hakkinda farkli disiplinlerde yapilmis arastirmalar üzerine bir derleme yapmaktir.

Anahtar sözcükler: Poligami, çok eslilik, poligini, evlilik, ruh sagligi.

Abstract

Polygamy is a form of marriage in which more than one gender involved in its institution. It's seen all around the world, being especially common in the Middle East, South Asia and Africa. Polygamy is a multidisciplinary subject with social, cultural, economic, political and religious aspects. Polygamy mainly has various effects on mental health of women and children. The objective of this article is to accomplish a review on the prevalence and causes of polygamy, studies conducted by various disciplines about the features of polygamic marriage institution and its effect on mental health.

Key words: Polygamy, polygyny, marriage, mental health.

EVLENME insan hayatinda en önemli adimlardan biri olup evrensel olarak kabul edilmis toplumsal bir kurumdur. Özellikle monogaminin (tek eslilik) baskin oldugu, bosanmanin güç ve pahali oldugu toplumlarda bu durum geçerlidir (Edenlug 1968). Çok çesitli evlenme biçimleri bulunmakla birlikte bu yazinin odak konusu poligamik evlilik yapisi olacaktir. Poligami (çok eslilik), Yunanca kökenli çok sayida evlilik yapma anlaminda bir sözcüktür. Poligaminin çesitli tipleri mevcuttur. Poligini bir erkegin iki ve ya daha fazla kadinla evlendigi, dünya çapindaki en yaygin görülen çesittir. Bir kadinin bir veya daha fazla erkekle evlendigi sekil poliandri olarak adlandirilir. Poliandri Güney Asya'da Himalaya bölgesinde ve Kuzey Nijerya'da az sayida toplulukta gözlenir. Poliginandri ise iki ve ya daha fazla kadinin iki ve ya daha fazla erkekle evlendigi çesittir (Zeitzen 2008).

Diger bir poligami formu informal poligamidir. Informal poligamide bir erkek yasal evliligine devam ederken ikinci bir kadinla düzenli bir aile iliskisi sürdürmektedir (Rivett ve Street 1993). Antropologlar poligamiyi; poligini ile es anlamli olarak birden fazla sayida kadinin evlilige dahil olmasi olarak tanimlarken, sosyologlar poligamiyi çocuk sayisini artirmak için bir üreme stratejisi olarak görür (White 1988, Slonim-Nevo ve Al-Krenawi 2006). Yapilan arastirmalar en yaygin olan poligami sekli olan poliginiye odaklandigi için bu derleme yazisinda poligini, poligami anlaminda kullanilacaktir. Poligami farkli toplum ve kültürlerde uygulama açisindan farkli nedenleri ve sonuçlari olan multidisipliner bir konudur. Bu yazinin amaci farkli disiplinlerden gelen arastirmalari derleyerek, poligaminin yayginligi, nedenleri, özellikleri, ruh sagligi üzerine etkilerini tartismaktir.

Dünyada Poligami

Poligaminin dünya çapinda yayginligi hakkinda kesin veri bulunmamakla birlikte, Murdock'un etnografik atlasina kayitli 1170 toplulugun 850'sinde mevcut bir uygulamadir (Bergstrom 1994). Bu topluluklarin poligamik olarak listeye alinmasinin nedeni poligamiye izin verilmesi veya tercih edilmesidir. Aslinda bu 850 toplulukta daha yaygin olan evlilik biçimi monogamidir (Zeitzen 2008). Poligami Ortadogu, Afrika, Güney Asya'da sik görülmekle birlikte, Amerika'da Mormonlar, Kanada'da yerli gruplar, Avrupa'daki göçmen topluluklar ve Avustralya aborjinlerinde de bulunmaktadir (Zeitzen 2008, Bao 2008).

Dünyada poligaminin en sik görüldügü bölge Afrika'dir (Zeitzen 2008). Sahra alti bölgedeki 13 ülkede poligami yayginligi, Birlesmis Milletler verilerine göre erkek nüfusta %17-30 arasinda degismektedir. Yapilan bazi saha arastirmalarinda ise Sudan ve Kamerun'da %20'nin altinda, Mali, Nijer, Senegal, Tanzanya ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde %20-35 civarinda, Gine'de %40 civarinda oranlar bildirilmektedir. Arap ülkelerindeki Müslüman erkek nüfusta poligami %2-12 oraninda görülmektedir (Chamie 1986).

Türkiye'de Poligami

Osmanli Dönemi'nde poligami taaddüd-i zevcat adiyla anilir. Osmanli dönemi aile hukuku, Islam aile hukukun ortaya koydugu ilkeler çerçevesinde olusmustur ve bu konuda herhangi bir yasak konulmamistir. Türkiye Cumhuriyeti'nde 1926 yilinda çikarilan medeni kanun ile poligami yerini monogamiye birakmistir. Bu yasa ile evlilikte kadin erkek esitligi, evlenmek için devlet tarafindan görevlendirilmis memur bulunmasi sarti, eslerin ancak mahkeme karariyla evlenme akdini sonlandirabilmeleri kurallari getirilmistir (Cin 1974).

Ülkemizde poligami kuma gelenegi olarak adlandirilan adetle varligini özellikle dogu ve güneydogu anadolu bölgelerinde sürdürmektedir. Resmi verilere göre ülkemizde poligami orani % 2 civarindadir. Dogu ve Güneydogu anadolu bölgelerinde farkli zamanlarda yapilan arastirmalarda poligami orani %4.7-5 arasi saptanmistir ve diger bölgelerimize göre yüksektir (Özkan ve ark. 2006, Gücük ve ark. 2010).

Poligami Nedenleri

Poligami çok çesitli sosyal, kültürel, ekonomik, toplumsal ve politik yönleri olan bir durumdur. Grossbard'in ekonomik modeline göre poligaminin birkaç farkli nedeni vardir. Ailenin geçimi tarim vs. aile içi isletme seklinde ise çok sayida kadina sahip olmak erkegin gelirini artiracaktir. Kadinin aile disinda düzenli gelir getiren isinin olmasi ise poligamiyi azaltir. Erkekler arasinda gelir dagilimin bozuk olmasi diger bir nedendir. Gelir düzeyi yüksek olan erkekler çok esli bile olsa tercih nedeni olabilmektedir. Yine gelir düzeyi yüksek olan erkekler poligamiyi daha çok tercih etmektedir (Whi- te 1988). Bazi toplumlarda poligami bir erkek için maddi zenginlik ve gücü temsil eden toplumsal bir statü sembolüdür. Çok sayida ese sahip olmak üreme imkanlarini artirmaktadir. Buna bagli olarak çok çocuklu özellikle de erkek çocuga sahip olmak isgücünü artirmakta ve politik güç saglamaktadir (Slonim-Nevo ve ark. 2008). Aileye eklenen yeni çocuklar, ebeveynler için özellikle yaslilik döneminde bir güvenlik ve emosyonel destek faktörü olarak algilanmaktadir (Klomegah 1997). Infertilite, erkek çocuk doguramamak, kadinin fiziksel ve ruhsal hastaliklari tekrar evlenme nedeni olabilmektedir (Slonim-Nevo ve ark. 2008).

Demografik bakis açisiyla; erkek ve kadin cinsiyet oranlarinin degismesi poligami yayginligini etkilemektedir. Erkeklerin savaslar veya tehlikeli islerde çalisma sonucunda sayisinin azalmasinin yani sira çocuk ölüm hizlarinin yüksek olmasi poligamiye yatkinlik yaratmaktadir (White 1988). Dini nedenler de poligami yayginligini etkilemektedir. Islam Dini'nde çok eslilik; esler arasinda maddi kaynaklarin esit dagitilmasi ve eslere adaletli davranmak sartiyla serbest birakilmistir. Tevrat'ta monogami esastir, ancak çikis (exode) erkeklerin cariye almasini normal kabul etmektedir. Hristiyanlik poligamiyi açikça yasaklamamistir. Protestanligin kurucusu Martin Luther iki esliligi tasvip etmistir (Cin 1974).

Poligamik Evlilik Yapisi

Poligaminin yaygin görüldügü toplumlarda, ilk evlilik karari ebeveynler veya onlarin adina karar alan kisiler tarafindan kisiler tarafindan alinmaktadir. Ikinci ve sonraki evliliklerde erkegin tercihi ve ask iliskisi temel rol oynamaktadir. Poligamik evlilik yapisinda ilk ve sonraki esler ayni evde veya ayni binada baska dairelerde bazen de her es ve çocugu farkli binalardaki evlerde yasayabilmektedir.(Slonim-Nevo ve ark. 2008). Van'da yapilan bir arastirmada %42 oraninda kuma ile birlikte yasama orani saptanmistir (Gücük ve ark. 2010). Farkli kültürlere ilk esin evin içindeki konumu farkli olmaktadir. Birçok toplumda evlilige ilk katilan kadinin kocasi üzerinde etkisi güçlü olmakta, ayricalikli ve diger esler üzerinde güçlü konumda olmaktadir. Arap toplumlarinda ise ilk es genellikle daha geri konumda olmaktadir. Ayni evde oturuldugunda yasanilan kalabalik ortam beraberinde bir takim sorunlari da getirmektedir. Tercih temelinde yapilan evlilik ikinci ese ekonomik kaynaklarin kullanimi, esin ilgi ve destegi açisindan daha avantajli bir konum sunmakta bunun sonucu olarak ilk ve sonraki esler arasinda rekabet, kiskançlik yasanmaktadir (Al Krenawi ve ark. 2001a).

Ülkemizde ikinci plana düsmek istemeyen ilk esler, bazen kumasini kendi bulmaktadir. Bu sekilde evlilige dahil olan kadin, ilk ese kayinvalide gözüyle bakmakta bu durum ilk esin aile içindeki konumunu güçlendirmektedir(Gücük ve ark. 2010). Diger taraftan Anderson poligaminin bir takim olumlu yönlerine de vurgu yapmistir. Kadinlar arasinda ev islerinin paylasilmasi, diger esler sayesinde sosyallesme imkani, çocuklarin bakiminin paylasilmasi sayesinde otonomi kazanma bunlara örnek olarak gösterilebilir (2000).

Poligaminin Sosyodemografik Degiskenlerle Iliskisi

Egitim

Egitim seviyesi poligami iliskisi hakkindaki bulgular çeliskilidir. Poligamik evliliklerde hem kadinlarin hem de erkeklerin ortalama egitim yillarinin daha düsük, örgün egitim almama oranlarin daha yüksek oldugu saptayan arastirmalar mevcuttur. (Özkan ve ark. 2006, Al Sherbiny 2005, Daoud ve ark 2014, Salehi ve ark. 2013). Ürdün ve Suriye'de yapilan farkli arastirmalar ise egitim yili ve poligami arasinda iliski bulamamistir (AlKrenawi ve ark. 2011, Al-Krenawi 2013).

Çocuk Sayisi

Poligamik evliliklerde ortalama çocuk sayisi daha fazladir (Al-Krenawi 2001a, Al Krenawi 2001b, Al-Krenawi 2012, Al-Krenawi 2013, Daoud ve ark. 2014). Nijer'de yapilan bir arastirmada poligamik evliliklerdeki hem kadinlarin hem de erkeklerin daha çok çocuk istedikleri, dogum kontrol yöntemleri uygulama ve planlamada daha fazla direnç gösterdikleri saptanmistir. Ayni çalismada poligamik evliliklerideki kadinlarin, dogum kontrolü ve planladiklari çocuk sayisi hakkinda esleri ile konusamadiklari da bulunmustur (Peterson 1999).

Strasmann poligamik evliliklerde çocuklarin hayatta kalma olasiliginin azaldigini ileri sürmüstür. Bu sonuç özellikle ilk esin çocuklarinda belirgindir (1997). Poligamiyi ortaya çikaran nedenler arasinda çok sayida çocuga sahip olma istegi bulunmaktadir. Bu nedenle poligamik ailelerin çok sayida çocuga sahip olmasi, dogum kontrol yöntemlerini daha az uyguluyor olmalari sasirtici degildir.

Poligamik Evliliklerde Akrabalik Iliskisi

Al Krenawi ve arkadaslarinin Ürdün'de yaptigi arastirmada poligamik evliliklerde akrabalik arasinda iliski saptanmamistir (2011). Ayni arastirmacinin Suriye'de yaptigi bir arastirmada ise poligamik evliliklerde akraba evliligine daha sik rastlanmistir. Bu gruptaki kadinlarin çogu ilk eslerdir. (Al-Krenawi 2013).

Poligaminin Onaylanmasi ve Ekonomik Etkileri

Ürdün, Filistin ve Suriye'de yapilan farkli arastirmalarda poligamik grubun ekonomik durumundan memnuniyeti, monogamik gruba göre belirgin olarak az bulunmustur. Ayni arastirmalarda kadinlarin poligami uygulamasini büyük oranda onaylamadiklari da gösterilmistir. Poligamik evliliklerdeki kadinlar %66-80, monogamik evliliklerdeki kadinlar %87-97 oranlarinda poligamiyi onaylamadiklarini bildirmislerdir (Al-Krenawi 2013, Al-Krenawi 2012, Al-Krenawi ve ark. 2011). Özkan ve ark. kadinlarin poligamiyi kabul nedenlerini ilk esler için kültürel zorunluluklar(%83), infertilite (%10) erkek çocuk doguramama (%5), tibbi hastaliklar(%1) ; ikinci esler için kültürel zorunluklar(%78) , kocasiyla evlilik disi iliski(%22) olarak saptamistir (2006). Arap Kültürü'nde ve ülkemizde kendini feda etme davranisi önemlidir. Çocuklarini korumak güdüsü kadinlarin poligamiyi kabul etmesinde önemli bir motivasyon kaynagidir (Al-Krenawi 2013). Çok çocuklu kalabalik aile yapisi ekonomik olanaklari kisitlamakta ailenin ekonomik durumundan memnuniyeti azaltmaktadir.

Poligaminin Ruh Sagligina Etkileri

Poligami ve Aile içi Siddet

Philips, Amerikan örnekleminde yaptigi çalismada, poligami ile kadin istismarini iç içe geçmis iki kavram olarak tanimlamistir. Poligamik evlilige geçis kadinlar tarafindan duygusal olarak istismar olarak algilanmistir. Ayni arastirmada erkegin eslere esit dav- ranmamasi, eslere ayrilan zaman, maddi olanaklar, ilginin esit dagitilmamasi, fiziksel ve cinsel siddete maruz kalmak, diger esin gördügü siddete tanik olmak ve hatta kadinlarin birbirine siddet uygulamasi istismar çesitleri olarak tanimlanmistir (2001). Yine AlKrenawi ve Lev-Wiesel'in bedevi arap toplumunda yaptigi çalismada poligamik evliliklerde aile içi siddeti daha yüksek oranda saptanmistir (2002b).

Kadin Ruh Sagligina Etkileri

Birlesik Arap Emirlikleri, Tanzanya, ve Pakistan'da poligamik ve monogamik evliliklerdeki kadinlar arasinda yapilan dört farkli arastirma; gruplar arasinda psikiyatrik bozukluklar, depresif, anksiyete ve somatik semptomlar açisindan anlamli fark bulamamistir (Mumford ve ark. 1996, Abou-Saleh ve ark. 2001, Hamdan ve ark. 2008, Patil ve Hadley 2008). Israil, Ürdün, Suriye ve Filistin'de yapilan alti farkli arastirma; gamik kadinlarin, somatizasyon, , depresyon, anksiyete, hostilite, paranoid düsünce, psikotizm, obsesyon-kompulsiyon açisindan daha fazla sorun yasadigi, kisiler arasi iliskilerde duyarliliklarinin daha fazla, benlik saygisi, evlilik ve yasam doyumlarinin daha düsük oldugu saptanmistir (Al-Krenawi 2004, Al-Krenawi ve Graham 2006, Al-Krenawi ve Slonim-Nevo 2008a, Al-Krenawi ve ark. 2011, Al-Krenawi 2012, AlKrenawi 2013). Al Sherbiny Misir'da yaptigi arastirmada, somatizasyon ve anksiyete semptomlarinin poligamik grupta yüksek oldugunu bulmustur (2005). Özer ve arkadaslarinin çalismasinda poligamik evliliklerdeki kadinlarda depresif belirti ortalamalari daha yüksektir (2013).

Özkan ve arkadaslari yapilandirilmis görüsmelerle yaptiklari arastirmada, özellikle poligamik evliliklerdeki ilk eslerde Somatizasyon Bozuklugu'nu anlamli olarak yüksek bulmustur. Somatizasyon, özelllikle Arap kültürleri ve kismen ülkemizde kadinlarin emosyonel stresini ifade biçimidir. Somatik yakinmalar poligamiye geçisin travmatik etkileri ile basetme mekanizmasi olabilir (Özkan ve ark 2006). Chaleby'nin Kuveyt'te yaptigi arastirmalarda, ayaktan ve yatarak psikiyatrik hizmetleri kullanma orani poligamik aileden gelen kadinlarda genel topluma göre daha yüksektir (1985,1987). Poligamik aile yapisina geçis özellikle ilk esler açisindan bir yasam krizidir. Kadin bu duruma benlik saygisinda düsme ile birlikte yasa benzer bir tepki verir. Bu tepkiler bosanma yasayan kadinin tepkilerine de benzer (Al-Sherbiny 2005). Poligamik yapiya geçisle birlikte ekonomik olanaklar kisitlanir, kocasinin ilgi ve destegi azalir, kalabalik bir aile yapisina geçilir. Kadinlar arasinda kiskançlik, rekabet, öfke yasanabilir. Bazen bu sorunlarin üzerine aile içi siddet eklenebilir. Bütün bunlar üst üste eklendiginde somatizasyon ve depresyon basta olmak üzere ruhsal rahatsizliklar ve belirtiler, evlilik ve yasam doyumunda azalma, düsük benlik saygisi poligamik evliliklerdeki kadinlarda daha sik görülmektedir. Ruhsal belirti ve bozukluklar açisindan gruplar arasi fark bulamayan çalismalarin bulunmasi bir takim toplumsal ve kültürel farklarin devreye girmesiyle açiklanabilir.

Çocuk ve Ergen Ruh Sagligina etkileri

Poligaminin çocuklarda emosyonel, davranissal ve akademik gelisimine etkileri üzerine farkli görüsler mevcuttur. Swanson, Massey ve Payne, genis poligamik aile yapisinda çok sayida rol model bulunmasinin çocuga yardimci oldugunu ileri sürmüslerdir. Benzer sekilde Minde, poligamik aile yapisinin daha samimi ve sevgi veren bir yapi olusturdugu fikrini ortaya atmistir. Aksine Camara, Achte ve Schakit; poligamide çatisma, kiskanç- kiskanç- lik, anksiyete, güvensizlige yatkinlik oldugunu vurgulamislardir. Poligamik ailelerde yasayan çocuklar daha çok aile içi çatisma, siddet ve ailenin dagilmasina maruz kalmaktadir. Yasanan aile problemleri çocuklarda bir takim gelisimsel sorunlara yol açabilir. Bunlar sosyal becerilerde yetersizlik, güvenlik algisinda bozulma, okul basarisinda düsme, agresyon ve çesitli davranis sorunlarini içerir. Ailede hem kadinlar hem de çocuklar arasinda rekabet ve çekisme monogamik ailelerde görülenden daha fazladir (Elbedour ve ark. 2002). Al-Krenawi ve Slonim-Nevo yaptiklari çalismada poligamik ailelerde ilk esten olan çocuklarin, sonraki eslerin çocuklarina göre okul basarilari daha düsük, babalariyla iliskilerinin daha kötü oldugunu belirtmislerdir. Bu bulgu anneleri ile iliskilerinde geçerli degildir (2008b).

Owuamanam Nijer'de adolesanlarla yaptigi çalismada poligamik aile yapisiyla düsük benlik saygisi arasinda iliski bulmustur (1984). Israil'de bedevi topluluklar üzerine yapilan farkli arastirmalarda; poligamik ailelerin çocuklari oldukça yüksek oranlarda akademik ve davranissal sorunlar göstermislerdir. Ayrica bu çocuklar; daha fazla yalan söyleyen, kardesleri ile daha fazla kavga eden, hiperaktif, itaatsiz, okula devamsizliklari daha fazla, ögretmen ve akran iliskileri daha bozuk, akademik basarilari daha düsük çocuklardir (Al-Krenawi ve ark. 1997, Al-Krenawi ve Lightman, 2000). Benzer sekilde Cherian, Güney Afrika'da yürüttügü bir çalismada poligamik ailelerin çocuklarinin daha düsük okul basarisi gösterdigini saptamistir (1994). Elbedour'un aksi bulgular içeren çalismalari da mevcuttur. Elbedour ve ark. Bedevi Arap popülasyonunda yaptiklari arastirmada Poligamik ve monogamik ailelerin çocuklarinin IQ seviyeleri arasinda anlamli bir fark bulamamistir (2003).

Elbedour ve ark. nin adolesanlar üzerinde yaptigi bir çalismada monogamik ve poligamik grup arasinda depresyon, anksiyete, hostilite ve diger psikolojik semptomlar açisindan fark bulunamamistir (2007). Yine Elbedour ve ark. nin adolesanlar arasinda yaptigi farkli bir çalismada akademik basari açisindan gruplar arasi fark bulamamistir. (2000). Elbedour ve ark.nin farkli sonuç bildiren çalismalari adolesanlarda ve daha ileri yas çocuklarda yapilmistir. Özellikle adolesanlar, küçük yastaki çocuklarla karsilastirildiginda yasantilari aile çevresiyle sinirli degildir. Daha gelismis basa çikma stratejileri ve aile disi sosyal destek sistemleri bulunur. Özellikle akranlarindan saglanan sosyal destek aile içi çatismalarda küçük çocuklara göre büyük avantaj saglar (Owuamanam 1984).

Sonuç

Poligami, batili ülkeler basta olmak üzere birçok ülkede yasaktir. Ancak Ortadogu, Afrika ve Asya'daki bazi toplumlarda yasalarla kesin yasaklar konulmamasinin yani sira toplumsal olarak kabul gören hatta desteklenen bir uygulamadir. Poligaminin sosyal, kültürel, dini, ekonomik birçok nedeni vardir. Bu nedenle farkli bilim dallarini ilgilendiren bir kesisme noktasidir. ilk esler basta olmak üzere bu tür evlilik yapisina dahil tüm kadinlar ve çocuklari monogamik gruba göre daha fazla ruhsal sorun yasamaktadir. Sanayi toplumlarina geçis aile yapisini da etkilemis, ataerkil yapidan çekirdek aile yapisina yönelime yol açmistir. Bu durum poligamiye bakis açisi ve yayginligini etkilemistir. Is hayatinda daha çok yer bulan daha egitimli kadinlar evlilik tercihlerini kendileri yapar hale gelmis, bu kadinlar daha çok monogamiyi tercih eder olmustur. Son 20 yilda dünya çapinda poligami üzerine akademik ilgi artmistir. Poligamik aile yapisini, islevselligini, kadin ve çocuklarin ruhsal sagligi üzerindeki etkilerini arastiran çesitli çalismalar mevcuttur. Ancak bu makalenin yazildigi dönemde ülkemizde psikiyatrik bakis açisiyla yapilan yalnizca iki çalismaya ulasilabilmistir. Poligami gerek yayginligi gerekse ruh sagligi üzerine olumsuz etkileri nedeniyle daha fazla akademik ilgiyi hak etmektedir..

References

Kaynaklar

Abou-Saleh MT, Ghubash R, Daradkeh TK (2001) Al Ain community psychiatric survey I: prevalence and socio-demographic correlates. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 36:20-28.

Al-Krenawi, Graham JR, Al-Krenawi S (1997) Social work practice with polygamous families. Child Adolesc Social Work J, 14:445- 458.

Al-Krenawi A, Lightman ES (2000) Learning achievement, social adjustment, and family conflict among Bedouin-Arab children from polygamous and monogamous families. J Soc Psychol, 140: 345-356.

Al-Krenawi A, Graham J, Izzeldin A (2001a) The psychosocial impact of polygamous marriages on Palestinian women. Women Health, 34:1-16.

Al-Krenawi A (2001b) Women from polygamous and monogamous marriages in an out-patient psychiatric clinic. Transcult Psychiatry, 38:187-199.

Al-Krenawi A, Graham JR, Slonim-Nevo V (2002a) Mental health aspects of Arab-Israeli adolescents from polygamous versus monogamous families. J Soc Psychol, 142:446-460.

Al-Krenawi A, Lev-Wiesel R (2002b) Wife abuse among polygamous and monogamous Bedouin-Arab families. J Divorce Remarriage, 36:151-158.

Al-Krenawi A (2004) Awareness and Utilization of Social, Health/Mental Health Services among Bedouin-Arab Women, Differentiated by Type of Residence and Type of Marriage. Beer Sheva, The Center for Bedouin Studies and Development.

Al-Krenawi A, Graham JR (2006) A comparison of family functioning, life and marital satisfaction, and mental health of women in polygamous and monogamous marriages. Int J Soc Psychiatry, 52:5-17.

Al-Krenawi A, Slonim-Nevo V (2008a). The psychosocial profile of Bedouin Arab women living in polygamous and monogamous marriages. Fam Soc, 89:139-149.

Al-Krenawi A, Slonim-Nevo V (2008b) Psychosocial and familial functioning of children from polygynous and monogamous families. J Soc Psychol, 148:745-764.

Al-Krenawi A, Graham JR, Al Gharaibeh F (2011) A comparison study of psychological, family function marital and life satisfactions of polygamous and monogamous women in Jordan. Community Ment Health J, 2011:594-602.

Al-Krenawi A (2012) A study of psychological symptoms, family function, marital and life satisfactions of polygamous and monogamous women: the Palestinian case Int J Soc Psychiatry, 58:79-86.

Al-Krenawi A (2013) Mental health and polygamy: the Syrian case. World J Psychiatry, 3:1-7.

Al-Sherbiny LAM (2005) The case of first wife in polygamy: description of an Arab culture-specific tradition. Arabpsynet, 8:18-26

Anderson CM (2000) The persistence of polygyny as an adaptive response to poverty and oppression in Apartheid South Africa. Cross Cult Res, 34:99-113.

Bao J (2008) Denaturalizing polygyny in Bangkok, Thailand. Ethnology, 47:145-161.

Bergstrom TC (1994) On the economics of polygyny. Available: http://econpapers.repec.org/RePEc:wop:michec:_026 (1mart 2015'te ulasildi)

Chaleby K (1985) Women of polygamous marriages in an inpatient psychiatric service. J Nerv Ment Dis, 173:56-58.

Chaleby K (1987) Women of polygamous marriages in outpatient psychiatric services in Kuwait. International Journal of Family Psychiatry, 8: 25-34.

Chamie J (1986) Polygyny among Arabs. Popul Stud, 40:55-66.

Cherian VI (1994) Corporal punishment and academic achievement of Xhosa children from polygamous and monogamous families. J Soc Psychol, 134: 387-389.

Cin H (1974) Islam ve Osmanli Hukukunda Evlenme. Ankara, Ankara Üniversitesi Basimevi.

Daoud N, Shoham-Vardi I, Urquia ML, O'Campo P (2014) Polygamy and poor mental health among Arab Bedouin women: do socioeconomic position and social support matter? Ethn Health, 19:385-405.

Edenlug N (1968) Türkiye'de Karadeniz Bölgesi'nde evlenme gelenekleri ve töreleri. Antropoloji Dergisi, 4:27-58.

Elbedour S, Bart, WM, Hektner JM (2000). Scholastic achievement and family marital structure: Bedouin Arab adolescents from monogamous and polygamous families in Israel. J Soc Psychol, 140:503-515.

Elbedour S, Onwuegbuzie AJ, Caridine C, Abu-Saad H (2002) The effect of polygamous marital structure on behavioral, emotional, and academic adjustment in children: a comprehensive review of the literature. Clin Child Fam Psychol Rev, 5: 255-271.

Elbedour S, Bart W, Hektner J (2003) Intelligence and family marital structure: The case of adolescents from monogamous and polygamous families among Bedouin Arabs in Israel. J Soc Psychol, 143:95-110.

Elbedour S, Bart W, Hektner J (2007) The relationship between monogamous/polygamous family structure and the mental health of bedouin Arab adolescents. J Adolesc, 30:213-230.

Gücük S, Arica SG, Akan Z, Arica V, Alkan S (2010) Van ilindeki çok eslilik oranlari ve etkileyen faktörler: kesitsel çalisma. Kartal Egitim ve Arastirma Hastanesi Tip Dergisi, 21:127-133.

Hamdan A, Hawamdeh S, Hussein A (2008). The prevalence and correlates of depressive symptoms among Arab women in a primary health care setting. Int J Psychiatry Med, 38:453-467.

Hassouneh-Phillips D (2001) Polygamy and wife abuse: a qualitative study of Muslim women in America. Health Care Women Int, 22:735-748.

Klomegah R (1997) Socio-economic characteristics of Ghanaian women in polygynous marriages. J Comp Fam Stud, 28:73-88.

Mumford DB, Nazir M, Jilani FU, Baig IY (1996) Stress and psychiatric disorder in the Hindu Kush: a community survey of mountain villages in Chitral, Pakistan. Br J Psychiatry, 168:299-307.

Owuamanam D (1984) Adolescents perceptions of the polygamous family and its relationship to self concept. Int J Psychol, 19:593-598.

Özer A, Orhan FÖ, Ekerbiçer HÇ (2013) Sociodemographic variables and depression in Turkish women from polygamous versus monogamous families. Health Care Women Int, 34:1024-1034.

Özkan M, Altindag A, Oto R, Sentunali E (2006) Mental health aspects of Turkish women from polygamous versus monogamous families. Int J Soc Psychiatry, 52:214-220.

Patil C, Hadley C (2008). Symptoms of anxiety and depression and mother's marital status: an exploratory analysis of polygyny and psychosocial stress. Am J Hum Biol, 20:475-477.

Peterson SA (1999) Marriage structure and contraception in Niger. J Biosoc Sci, 31:93-104.

Rivett M, Street E (1993) Informal polygamy: a suitable case for treatment? J Fam Ther, 15: 71-79.

Salehi H, Mehrpour H, Ra'oufi M (2013) Study of cultural-social factors associated with polygamy in the Bastak City, Iran. Journal of Educational Management Studies 3: 345 -348.

Slonim-Nevo V, Al-Krenawi A (2006) Success and failure among polygamous families: the experience of wives, husbands, and children. Fam Process 45: 311-330.

Slonim-Nevo V, Al-Krenawi A, Yuval-Shani B (2008) Polygynous marriage in the Middle East: stories of success and failures. Ethnology, 47:195-208.

Strassmann I (1997) Polygyny as a risk factor for child mortality among the Dogon. Curr Anthropol, 38: 688-695.

White DR (1988) Causes of polygyny: ecology, economy, kinship, and warfare. Am Anthropol, 90: 871-887.

Zeitzen MK. (2008) Polygamy A Cross-cultural Analysis. New York, Berg Publishers