USD/TL Döviz Kurunun Makroekonomik Sürprizlere Tepkisi

Abstract

Bu çalışmada, makroekonomik haberlerin gerçek değerleri ile beklenen değerleri arasındaki fark olarak ifade edilen haber sürprizlerinin, USD/TL döviz kuru üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, ABD’den 18 ve Türkiye’den 10 makroekonomik habere dair sürprizlerin, 02.01.2009-30.06.2016 dönemindeki günlük kurun seviye ve volatilitesi üzerindeki etkileri EGARCH (1,1) modelinin uygulanması ile araştırılmıştır. Buna göre, Türkiye makroekonomik haber sürprizleri, kurun seviyesi üzerinde anlamlı etkilere sahip değilken, koşullu volatilite üzerinde Türkiye 1 hafta vadeli repo faiz oranı sürprizleri ile üretici fiyat endeksi (ÜFE) sürprizleri anlamlı etkilere sahiptirler. ABD makroekonomik haberlerinden ise beklenenden daha fazla fabrika siparişleri ve tarım dışı istihdam ABD dolarının değerini anlamlı bir şekilde artırırken, koşullu volatiliteyi ise Tedarik Yönetimi Enstitüsü (Institute for Supply Management, ISM) imalat satın alma yöneticileri endeksi (purchasing managers index, PMI) ile işsizlik oranı sürprizleri anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Bu bulgular, ABD haber sürprizlerinin Türkiye haber sürprizlerinden daha belirgin bir şekilde kurun seviyesi üzerinde etkide bulunduğuna işaret etmektedir. Ayrıca, ABD ISM imalat PMI, ABD işsizlik oranı ve Türkiye 1 hafta vadeli repo faiz oranı sürprizlerinin piyasadaki belirsizliği artırdığı, Türkiye ÜFE sürprizlerinin ise piyasayı sakinleştirici bir etkisinin bulunduğu sonucuna varılmıştır.

Alternate abstract:

In this study, it is aimed to investigate the effects of the macroeconomic news surprises, which is the difference between the actual data and the expectations of the macroeconomic news, on the USD/TL exchange rate. In this context, effects of the surprises for 18 US and 10 Turkish macroeconomic news on the daily exchange rate level and volatility are examined in the period of 01.02.2009-06.30.2016 by applying EGARCH (1,1) model. While the Turkish macroeconomic news surprises do not have significant effects on the exchange rate level, the surprises of the Turkish one-week repo rate and producer price index (PPI) have significant impacts on the conditional volatility. For the US macroeconomic news, while higher than expected factory orders and non-farm payrolls significantly appreciate the US dollar, the surprises of Institute of Supply Management (ISM) manufacturing purchasing managers index (PMI) and unemployment rate significantly affect the conditional volatility. These findings indicate that the US news surprises have a more prominent effect than Turkish news surprises on the exchange rate level. Also, it is concluded that the US ISM manufacturing PMI, US unemployment rate, and Turkish one-weekly repo rate surprises increase the uncertainty in the market, the surprises of Turkish PPI have a calming effect on the market.