Winter Universiade 2011- Erzurum Saglik Organizasyonu Nasil Gerçeklesti/Winter Universiade 2011 - Erzurum Health Organisation, What Happened?

Abstract

The twenty-fifth Universiade Winter games were held between the 27th January and 6th February 2011 in Erzurum-Turkey, with the highest participation in the Wnter games' history. In analysing the games, the aim is to produce an analysis which will assist in lighting the way for health services oriented towards this kind of organization. The records kept for the patients have been examined retrospectively. The statistics studies have been carried out by using spss 17.0. On-the-spot health service has been given to approximately 1000 cases in competitions and exercises during the games. Also, 131 cases have been sent to hospital by ambulance. Health service has been given to 922 persons, 144 of whom were trauma, in the games village health center. Diagnoses of acute respiratory tract infections have been established in 498 cases of medical treatments. Thirty cases were transported by ambulance. 355 cases, 55 of whom were trauma, applied to the hospital. 2005 cases of medical treatments were cases related to acute respiratory tract infections. In the hospital treatments, 1 ex entry, 3 intensive care hospitalizations, and 17 service hospitalizations have been achieved. During the games, health services were provided by a team of 320 personnel, including 85 doctors and 15 mountaineering rescue crew. In all cases, the most encountered diagnosis is acute respiratory tract infection, the second is trauma. The health organization has carried out the duties without any problems and with success, as planned.

Headnote

Özet

Amaç: Yirmi besinci Universiade kis oyunlari 27 Ocak- 6 Subat 2011 tarihleri arasinda Erzurum-Türkiye'de kis oyunlari tarihinin en yüksek katilimi ile gerçeklesti. Oyunlarin analizi bu tarz organizasyonlara yönelik saglik hizmetlerine isik tutacak tarzda bir analiz amaçlandi.

Gereç ve Yöntemler: Hastalar için tutulan kayitlar retrospektif olarak incelendi. Istatistik çalismalari spss 17.0 kullanilarak yapildi.

Bulgular: Oyunlar boyunca müsabaka ve antrenmanlarda 1000'e yakin vakaya olay yerinde saglik hizmeti verildi. Ayrica 131 vakanin ambulansla hastaneye nakli saglandi. Oyunlar köyü saglik merkezinde 144'ü travma 922 kisiye saglik hizmeti verildi. Medikal basvurularin 498 tanesine akut solunum yolu enfeksiyonu tanisi kondu. Otuz vaka ambulansla sevk edildi. Hastaneye 55 tanesi travma 355 vaka basvurdu. Medikal basvurularin 205 tanesi akut solunum yolu enfeksiyonu ile ilgili vakalardi. Hastane basvurularinda 1 ex duhul, 3 yogun bakim yatisi 17 servise yatis yapildi.

Sonuç: Oyunlar boyunca 85'i hekim 15'i dagcilik kurtarma ekibi olmak üzere saglik hizmetleri 320 kisilik bir ekip ile saglandi. Tüm vakalarda en sik karsilasilan teshis akut solunum yolu enfeksiyonu, Ikinci en sik tani ise travma olmustur. Saglik organizasyonu planlandigi gibi sorunsuz ve basari ile tamamlanmistir. (JAEM 2011; 10: 76-9)

Anahtar kelimeler: Universiade 2011, saglik Organizasyonu

Alindigi Tarih: 21.03.2011 Kabul Tarihi: 22.03.2011

Abstract

Objective: The twenty-fifth Universiade Winter games were held between the 27th January and 6th February 2011 in Erzurum-Turkey, with the highest participation in the Wnter games' history. In analysing the games, the aim is to produce an analysis which will assist in lighting the way for health services oriented towards this kind of organization.

Materials and Methods: The records kept for the patients have been examined retrospectively. The statistics studies have been carried out by using spss 17.0.

Results: On-the-spot health service has been given to approximately 1000 cases in competitions and exercises during the games. Also, 131 cases have been sent to hospital by ambulance. Health service has been given to 922 persons, 144 of whom were trauma, in the games village health center. Diagnoses of acute respiratory tract infections have been established in 498 cases of medical treatments. Thirty cases were transported by ambulance. 355 cases, 55 of whom were trauma, applied to the hospital. 2005 cases of medical treatments were cases related to acute respiratory tract infections. In the hospital treatments, 1 ex entry, 3 intensive care hospitalizations, and 17 service hospitalizations have been achieved.

Conclusion: During the games, health services were provided by a team of 320 personnel, including 85 doctors and 15 mountaineering rescue crew. In all cases, the most encountered diagnosis is acute respiratory tract infection, the second is trauma. The health organization has carried out the duties without any problems and with success, as planned. (JAEM 2011; 10: 76-9)

Key words: Universiade 2011, the health organization

Received: 21.03.2011 Accepted: 22.03.2011

GIRIS

Yirmi besinci Universiade Kis Oyunlari 27 Ocak- 6 Subat 2011 tarihleri arasinda Erzurum-Türkiye'de gerçeklesti. Oyunlara 52 ülkeden 1593 sporcu ve 844 resmi görevli olmak üzere 2483 kisi katildi. Bu kis oyunlari tarihinin en yüksek katilim sayisidir (1). Bu sayiya en yakin katilim sayisina 2005 yilinda Avusturya Innsbruck'da yapilan oyunlarda yaklasilmisti (2).

Katilim: Oyunlara katilan 2483 sporcu ve resmi görevliden baska 696 hakem, 286 gazeteci, 2200'ü gönüllü olmak üzere 8500 görevli oyunlarda çalisti. Saglik tesislerinde gönüllülerden tercüman olarak faydalanildi. Oyunlar boyunca izleyici sayisi da yaklasik yüz yetmis bin oldu. Ayrica organizasyon boyunca 2400 VIP agirlandi.

Basvuru Yapan Ülke-Sporcu Sayisi: Oyunlara 59 ülke basvurdu. Elli iki ülke katildi. Rusya federasyonu 176 sporcu ile en yüksek basvuruyu yapan ülke oldu (Tablo 1).

Branslar ve müsabaka sayisi:

Müsabakalar 11 bransta yapildi:

1. Alp disiplini,

2. Biatlon,

3. Buz hokeyi,

4. Curling,

5. Kayakla atlama,

6. Kayakli kosu,

7. Kuzey kombine,

8. Snowboard,

9. Serbest stil kayak,

10. Artistik paten,

11. Short track.

Buz hokeyinde 57, curlingde 22, serbest stil kayakta dört, kuzey kombinede alti, kisa mesafe sürat pateninde 17, kayakla atlamada dört, alp disiplininde 14, biatlonda dokuz, kayakli kosuda 11, snowboardda 13 ve artistik patende 11 olmak üzere 168 müsabaka gerçeklesti (3) (Resim 1-2).

Saglik organizasyonu: Universiade boyunca saglik hizmetleri 85'i hekim 220 saglik çalisani ile üç farkli alanda sunuldu:

1. Müsabaka ve antrenman sahalarinda sunulan saglik hizmetleri

2. Oyunlar köyünde sunulan saglik hizmetleri

3. Hastane hizmetleri

Müsabaka ve antrenman sahasinda sunulan saglik hizmetleri Erzurum 112 Acil Yardim ve Kurtarma Hizmetleri ekip ve ambulanslari, 20 ilden gelen 20 ambulans ve 60 saglik personeli, 15 Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi elemani ile saglandi.

Oyunlar Köyü Saglik Merkezi (OKSM) oyunlar köyünün merkezine yakin bir yerde tek katli bir bina olarak kurularak, oyunlarin baslamasindan bes gün önce faaliyetlerine basladi. Binada su birimler mevcuttu:

1. Acil birimi

2. Fizyoterapi birimi

3. Ortopedi birimi

4. Genel cerrahi birimi

5. Spor hekimligi birimi

6. Dahiliye birimi

7. Dis birimi

8. USG

9. Röntgen

10. Laboratuar

11. Eczane

12. Hasta kayit

Bu faaliyetleri yürütmek üzere acil tip, ortopedi, kalp ve damar cerrahisi, genel cerrahi, dahiliye, fizik tedavi ve spor hekimligi branslarinda 24 uzman hekim, dört pratisyen hekim, alti dis hekimi, dokuz eczaci, 15 hemsire, alti laborant, bes röntgen teknisyeni, alti bilgi islem personeli, dört temizlik personeli çalisti. Ayrica iki adet 112 Acil Yardim Ambulansi oyunlar boyunca saglik merkezinde bekledi ve hastaneye hasta sevklerini gerçeklestirdi. OKSM 24 saat kesintisiz hizmet verdi. Oyunlar bittikten iki gün sonra 08.02.2011 tarihinde faaliyetine son verildi.

Hastane hizmetleri Erzurum Bölge Egitim ve Arastirma Hastanesi tarafindan saglandi. Hastanenin oyunlar köyü saglik merkezine uzakligi yaklasik üç kilometre (km) idi. Bu durum transferleri kolaylastirdi. Hastanede oyunlardan gelen vakalari degerlendirmek maksadi ile acil servis bünyesinde ayri bir birim, yatisi gereken hastalar için de ayri bir servis olusturuldu. Hastaneye gelen hastalar, acil tip uzmanlari tarafindan degerlendirildi ve gerek duyulan konsültasyonlar burada yapildi. Yatislar olusturulan özel Universiade Klinigi'ne yapildi.

Oyunlar boyunca hekimler tarafindan en çok dikkat edilen konu doping muhtevasi bulunan ilaçlarin kullanilmamasi, kullanilmak zorunda kalinirsa sporcu ve antrenörünün bilgilendirilmesi ve bu durumun belgelendirilmesi olmustur. Doping konusu oyunlardan önce yapilan hekim toplantisinda da gündeme gelmis ve üzerinde önemle durulmustur. Bu konuda Türkiye Milli Olimpiyat Komitesinin yayinladigi doping ile ilgili liste referans alinmistir.

Amaç ve Yöntem

Bu tarz büyük organizasyonlarda gerek sporcular için verilecek saglik hizmetlerinin gerekse gelen izleyici sayisina yönelik alinacak saglik tedbirlerinin planlanmasina isik tutabilecek bir analiz yapilmasi amaçlandi. Bu maksatla saglik organisazyonu retrospektif olarak analiz edildi. Oyunlar boyunca, oyun sahalari ve antrenman sahalarinda saglik ekiplerine basvuran, OKSM'ye basvuran. BEAH'e basvuran hastalar incelendi. Ayrica bu süre boyunca, oyunlara iliskili olmayan BEAH Acil Servis basvurulari sayisal açidan analiz edildi. Istatistik çalismalarinda SPSS 17 kullanildi.

Bulgular

Oyunlar boyunca Kandilli, Konakli, Kiremitlik Tepe, Palandöken ve sehir merkezinde bulunan oyun sahalari ile buz hokeyi salonlarinda yapilan müsabaka ve antrenmanlarda 1000'e yakin vakaya olay yerinde saglik hizmeti verildi. Ayrica 131 vakanin ambulansla hastaneye nakli saglandi.

OKSM'ye 922 basvuru gerçeklesti. Vakalarin 299'u kadin, 557'si erkek idi. Hastalarin yas ortalamasi 29,7+/- 10,7 idi. En fazla basvuru Türkiye'den oldu. Türkiye'den sonra en sik basvuru Rusya federasyonundan yapildi (Tablo 2). En fazla basvuru 99 vaka ile 29.01.2011 tarihinde oldu. Vakalarin basvuru tarihine göre dagilimlari Sekil 1'de verilmistir.

Vakalardan 144'ü travma 735'i medikal, 43'ü ise dis problemi idi. Medikal basvurularin 498 tanesine akut solunum yolu enfeksiyonu tanisi kondu. Yirmi dokuz vaka BEAH'a bir vaka Agiz Dis Sagligi Merkezine ambulansla sevk edildi, 892 vaka ayaktan tedavi edilip taburcu edildi. Basvurulardan 54 vakaya radyodiagnostik test 17 vakaya biokimyasal test çalisildi, 17 kisiye EKG çekildi. Radyodiagnostik test olarak, 20 vakaya Postero- Anterior Akciger grafisi, 23 vakaya ekstremite grafisi, üç vakaya ayakta direk batin grafisi, bir vakaya kafa grafisi, yedi vakaya ultrasonografiçalisildi.

BEAH'e 355 vaka basvurdu. Vakalardan 55 tanesi travma sebebi ile basvurdu. Üçyüz vakanin ise basvuru sebebi medikal problemlerdi. Medikal basvurularin 205'i akut solunum yolu enfeksiyonu ile ilgili vakalardi. Bunlardan biri duhulde exitus olup, üç vakaya yogun bakim yatisi, 17 vakaya Universiade Klinigi'ne yatis verilirdi. Vakalarin 334'ü ayaktan taburcu edildi.

Oyunlarin devam ettigi süreç dislandiginda acil servise basvuran günlük hasta sayisi ortalama 425 iken oyunlar boyunca bu ortalama 549 olarak tespit edildi. Bu yüzde 23'lük bir artisa tekabül etmektedir.

Tartisma ve Sonuç

Universiade Kis Oyunlari, dünya çapinda daha önce 24 defa düzenlenmis olmasina ragmen gerek bu oyunlarla gerekse diger büyük spor organizasyonlari ile ilgili medikal literatürde bulunan arastirma sayisi oldukça sinirlidir. Yapilmis olan az sayida çalisma da saglik organizasyonundan çok, sporcularin maruz kaldigi saglik problemleri ile ilgilidir.

Universiade 2011 boyunca yaklasik 2500 hastalik ve yaralanma basvurusu yapilmistir. Bu basvurulari 85'i hekim 15'i dagcilik kurtarma ekibi olmak üzere 220 kisilik bir saglik ekibi karsilamistir. Calgary'de 1988 yilinda yapilan kis olimpiyatlarinda 488'i sporcu, 2943'ü diger basvurular olmak üzere 3431 hastalik basvurusu olmustur. Burada saglik hizmetleri gönüllülerle beraber 763 kisi ile saglanmistir (5). Atlanta 1996 Olimpiyat Oyunlarinda 10 715 hastalik basvurusu olmus, bunlardan 1804'ü sporcu, 890'i görevli, 480'i devlet görevlisi, 3280'i gönüllü, 3482'si seyirci ve 799'u bunlarin disindaki diger basvurular teskil etmistir. Bu saglik hizmetleri, 664'ü hekim, 474'ü hemsire olmak üzere 3346 gönüllü saglik personeli tarafindan saglanmistir (6).

Oyunlar süresince en fazla saglik müdahalesi oyun ve antrenman sahalarinda olup bunlar genellikle küçük müdahale ve pansumanlar seklinde olmustur. 131 katilimcinin hastaneye nakli gerekmis olup bunlarin büyük bölümü akut solunum yolu enfeksiyonu idi. Ikinci en sik sevk sebebi travma olarak tespit edilmistir. 1998 Calgary Kis Olimpiyatlarinda 161 vaka hastanelere sevk edilmistir (5). Atalanta Olimpiyat Oyunlari 1996'da ise 432 hastanin hastaneye sevkine gerek duyulmustur (6).

Oyunlar boyunca ortalama hava sicakligi -9 derece civarinda olmustur. Bu sebeple saglik tesislerinin tamaminda tüm vakalarda en sik karsilasilan teshis akut solunum yolu enfeksiyonu, ikinci en sik tani ise travma olmustur. Gundlapalli ve ark. 2002'de Salt Lake City, Utah, Amerika'da düzenlenen kis olimpiyatlarinda degerlendirdikleri 2635 vakanin 316'sini (%12) akut solunum yolu enfeksiyonu olarak degerlendirmisler (4). Challis ve ark. 1988 Calgary-Kanada da yapilan kis oyunlarinin analizini yaptiklari çalismalarinda bakisi yapilan 2943 hastadan 757 tanesi, 488 sporcudan 82 vakayi akut solunum yolu enfeksiyonu olarak degerlendirmisler (5). Ayni organizasyonda sporcu basvurularinin 271'i diger basvurularin 787'si travma sebebi ile olmustur (5).

Oyunlarin devam ettigi süreçte BEAH acil servisine basvuran günlük ortalama hasta sayisi ortalama %23 oraninda artis göstermistir. Biz bu artisin oyunlar boyunca Erzurum nüfusundaki artisa bagli oldugunu düsünmekteyiz. Ayrica açilis ve kapanis törenlerinin yogun kar yagisi altinda yapilmasinin da bu artista etkili oldugunu düsünüyoruz.

Oyunlarla ilgili saglik planlamasi yapilirken, olasi beklenmedik durumlara tedbir olusturmak üzere insan kaynaklari ve tibbi donanim açisindan sayilar yüksek tutulmustur. Oyunlar boyunca herhangi bir olaganüstü durum yasanmamistir. Saglik organizasyonu planlandigi gibi sorunsuz ve basari ile tamamlanmistir (7, 8).

Bu tip kitle organizasyonlarda saglik planlamasi yapilirken degisik senaryolara göre alternatifli plan üretimi son derece önemlidir. Akis sürecinde gerçeklesen senaryoya uygun planin devreye sokulmasi suretiyle saglik hizmetleri kusursuza en yakin biçimde saglanmis olacaktir.

Çikar Çatismasi

Yazarlar, herhangi bir cikar catismasinin soz konusu olmadigini bildirmislerdir.

References

Kaynaklar

1. http://www.universiadeerzurum.org/haberler/639-rakamlarla-2011-universite-kis-oyunlari. Erisim tarihi: 05-03-2011

2. http://tr.wikipedia.org/wiki/2011_D%C3%BCnya_%C3%9Cniversiteler_K%C4%B1%C5%9F_Oyunlar%C4%B1#Kat.C4.B1lan_.C3.BClkeler Erisimtarihi: 10.03.2011

3. http://www.fisu.net/medias/fichiers/daily_competition_program_2011_wu_erzurum.pdf

4. Gundlapalli AV, Rubin MA, Samore MH, Lopansri B, Lahey T, McGuire HL et al. Influenza, Winter Olympiad, 2002. Emerging Infectious Diseases * www.cdc.gov/eid . 2006; 12: 144-6.

5. Challis EB, Casemen LA. Medical services program for the 1988 winter olympic games. Can. Fam. Physician 1989; 35: 513-9.

6. Wetterhall SF, Coulombier DM, Herndon JM, Zaza S, Cantwell JD. Medical care delivery at the 1996 Olimpic Games. Jama,1998; 278: 1463-8

7. http://www.dha.com.tr/fisu-erzurum-saglikta-tam-puan-son-dakikahaberi_139502.html. Erisim Tarihi:18.03.2011

8. http://www.haber3.com/25.-dunya-universiteler-kis-oyunlari-fisumedikal-komitesi-baskan-yardimcisi-ham-660505h.